GIẢI MÃ QUAN ĐIỂM CHÍNH THỨC CỦA VIỆT NAM VỀ XUNG ĐỘI NGA-UKRAINE

BBC
3/3/2022

Hình: Các đại sứ và người đứng đầu các tổ chức nước ngoài đến đại sứ quán Ukraine tại Hà Nội để thể hiện sự ủng hộ với chính phủ và người dân nước này

Cuộc xâm lược vũ trang của Nga vào Ukraine, mở màn ngày 24/2, đã tạo nên tranh luận gay gắt trong cộng đồng người Việt Nam trên mạng xã hội, cụ thể là Facebook.

Nhưng quan điểm chính thức của lãnh đạo Đảng Cộng sản và Chính phủ Việt Nam về cuộc khủng hoảng quốc tế này là như thế nào, vẫn là câu hỏi lớn cho nhiều người.

Trong vài ngày qua, bắt đầu có những tín hiệu, thông tin rõ rệt hơn về lập trường của Đảng Cộng sản và Chính phủ Việt Nam.

Hội nghị của Ban Tuyên giáo

Chiều 2/3 tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo Trung ương tổ chức Hội nghị Báo cáo viên các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương tháng 3-2022 bằng hình thức trực tuyến.

Báo cáo viên của Đảng là những cán bộ, đảng viên do các cấp uỷ lựa chọn và ra quyết định công nhận, thực hiện công tác tuyên truyền miệng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, trực tiếp chịu sự quản lý và hướng dẫn tổ chức hoạt động của Ban Tuyên giáo cùng cấp và cấp trên.

Các đại biểu tham dự Hội nghị đã được nghe ông Phạm Quang Hiệu - Thứ trưởng Bộ Ngoại giao thông tin chuyên đề Cục diện thế giới hiện nay - Tác động và chính sách của Việt Nam.

Ông Đỗ Xuân Tuyên - Thứ trưởng Bộ Y tế thông tin chuyên đề Một số kết quả bước đầu triển khai thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 11/10/2021 của Chính phủ về việc ban hành quy định tạm thời thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới.

Chủ trì hội nghị là ông Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương.

Những cuộc họp như vậy mang tính chất định hướng tuyên truyền của Đảng Cộng sản.

Tại hội nghị, định hướng công tác tuyên truyền thời gian tới, ông Lê Hải Bình, đề nghị như sau, theo trích dẫn của Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Kon Tum:

"Ban tuyên giáo các tỉnh ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Trung ương, đội ngũ báo cáo viên các cấp tập trung tuyên truyền sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân về tình hình Nga - Ukraine:

Bám sát quan điểm chính thức của Việt Nam, các chỉ đạo, định hướng của Ban Tuyên giáo Trung ương, Ban Chỉ đạo công tác thông tin đối ngoại, Bộ Ngoại giao khi thông tin, tuyên truyền về tình hình Nga - Ukraine;

Nội dung thông tin, tuyên truyền chú trọng đề cao hoà bình, vai trò của giải pháp chính trị hoà bình, hoà giải và đàm phán trong giải quyết các tranh chấp; vai trò quan trọng của luật pháp quốc tế; tinh thần đoàn kết quốc tế, nhân đạo, nhân văn;

Không trích dẫn thông tin thiếu kiểm chứng, không sử dụng các từ ngữ không phù hợp, các từ ngữ mang tính chỉ trích, tiêu cực về các bên liên quan, về lãnh đạo các nước; tuyên truyền khẳng định trong tình hình phức tạp hiện nay tại Ukraine, với mong muốn hòa bình, ổn định và cuộc sống bình thường sẽ sớm trở lại tại Ukraine, một trong những quan tâm hàng đầu của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là bảo đảm an ninh và an toàn cao nhất về tính mạng, tài sản, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho công dân và pháp nhân Việt Nam ở Ukraine và các nơi có liên quan;

Khẳng định tính đúng đắn, vai trò lãnh đạo của Đảng ta trong việc xác định và thực hiện đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, đa phương hoá, đa dạng hoá; tôn trọng các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên Hợp quốc và luật pháp quốc tế, trong việc giữ gìn môi trường hoà bình, ổn định và phát triển đất nước."

Thông tin từ hội nghị cho hay các đại biểu được nghe về tình hình xung đột vũ trang giữa Nga và Ukraine "khiến giá dầu tăng, gia tăng lạm phát, ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế chung của toàn thế giới; đặc biệt là các biện pháp trừng phạt của Mỹ và phương Tây đối với Nga khiến kinh tế Nga chịu ảnh hưởng nặng nề, điều này tác động tiêu cực đến cả thế giới. Xung đột giữa Nga và Ukraina đã tác động đến nền kinh tế thế giới và ảnh hưởng đến Việt Nam."

Tường thuật về hội nghị, báo Lâm Đồng cũng có thêm những trích dẫn quan trọng, theo đó, quan điểm của Việt Nam là:

"Đối với Việt Nam, cả Nga và Ukraine đều là đối tác quan trọng.

Chính sách đối ngoại của Việt Nam là thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển; đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại; bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở các nguyên tác cơ bản của Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế, bình đẳng, hợp tác, cùng có lợi; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng;

Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy và là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế.

Việt Nam giữ vững nguyên tắc 4 không: Không tham gia liên minh quân sự; không liên kết với nước này để chống nước kia; không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống lại nước khác; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế.

Việt Nam kêu gọi Nga và Ukraine giảm căng thẳng, ngừng bắn, bảo đảm an ninh an toàn, nhu cầu thiết yếu của người dân, bảo đảm an ninh an toàn cho cộng đồng người nước ngoài đang sống tại Ukraine; trong đó, có người Việt Nam…"

Việt Nam 'đề cao hòa bình'

Cùng ngày 2/3, trang của Thành ủy TPHCM đăng bài đáng chú ý của Thiếu tá, ThS Võ Ngọc Toản (Đại học An ninh Nhân dân - Công an TPHCM).

Bài này nói: "Để thấy rõ được tính chất sai trái, xuyên tạc trong luận điệu, đồng thời chủ động trong nhận diện, phòng ngừa và đấu tranh có hiệu quả, thiết nghĩ, cần công tâm, khách quan, thấu đáo trong nhìn nhận, xem xét từ thực tiễn công tác đối ngoại của Việt Nam, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, sự điều hành của Chính phủ nói chung cũng như trước những bất ổn về chính trị xảy ra tại Ukraine thời gian qua ở mấy vấn đề sau..."

Bài khẳng định: "Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam không muốn đất nước phải chịu cảnh chiến tranh và cũng không bao giờ muốn chiến tranh xảy ra với bất kỳ quốc gia nào, như đã và đang xảy ra tại Ukraine. Điều dễ dàng nhận thấy, trên các phương tiện truyền thông đại chúng Việt Nam những ngày qua liên tục phát đi "thông điệp" thể hiện rõ quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam không ủng hộ xung đột quân sự xảy ra tại Ukraine, đồng thời tích cực kêu gọi các bên liên quan hết sức kiềm chế, tránh những động thái gây bất ổn cho tình hình chính trị thế giới, ảnh hưởng xấu đến hòa bình, ổn định toàn cầu; đe dọa nghiêm trọng đến sinh mệnh của binh lính và người dân vô tội ở các nơi xảy ra xung đột."

Tác giả còn phân tích: "Cùng với việc kêu gọi kiềm chế, giảm xung đột leo thang, Đảng, Nhà nước ta bày tỏ mong muốn Nga và Ukraine nhanh chóng chấm dứt việc dùng vũ lực và đe dọa dùng vũ lực, thay vào đó là những cái bắt tay, những vòng đàm phán, những phiên đối thoại, những thỏa thuận, hòa giải nhằm tìm kiếm những giải pháp căn cơ, lâu dài cho các tranh chấp, xung đột bằng biện pháp hòa bình."

Tác giả chỉ ra: "Đặc biệt, trong quan hệ đối ngoại, Đảng, Nhà nước ta luôn kiên trì thực hiện chính sách "năm không": Không can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác, không tham gia các liên minh quân sự, không là đồng minh quân sự của bất kỳ nước nào, không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự trên lãnh thổ Việt Nam và không liên kết nước này để chống nước kia."

"Do đó, đối với vấn đề xung đột giữa Nga và Ukraine vừa qua, Việt Nam luôn đứng ở vị trí trung lập để xem xét, nhìn nhận, đánh giá, phát ngôn và hành động."

Dựa vào quan điểm trên, tác giả chỉ ra phát biểu của Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng phái Đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp quốc ngày 01/3 đều khẳng định quan điểm nhất quán của Việt Nam là kêu gọi chấm dứt hành động sử dụng vũ lực, nối lại đối thoại và tìm kiếm giải pháp lâu dài cho các bất đồng.

"Cho đến thời điểm hiện tại, chưa có bất kỳ phát ngôn và hành động nào đề cập đến việc ủng hộ việc sử dụng vũ lực để giải quyết vấn đề xung đột giữa Nga và Ukraine và Việt Nam cũng không "thiên vị" hay đứng về bất kỳ một bên nào xoay quanh xung đột giữa Nga và Ukraine," tác giả khẳng định.

Tuyên bố của Việt Nam tại Đại hội đồng LHQ về tình hình Ukraine

Đại sứ Đặng Hoàng Giang, Trưởng phái Đoàn thường trực Việt Nam tại Liên Hiệp quốc ngày 01/3 đã phát biểu khi Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tổ chức phiên họp khẩn cấp lần thứ 11 để thảo luận về tình hình Ukraine.

Trong bài này, giới quan sát ghi nhận nhà ngoại giao Việt Nam có những phát ngôn quan trọng:

"Lịch sử của chính dân tộc chúng tôi hứng chịu các cuộc chiến tranh đã nhiều lần chỉ ra rằng, các cuộc chiến tranh và xung đột đến tận ngày nay thường bắt nguồn từ các học thuyết lỗi thời đề cao chính trị cường quyền, tham vọng thống trị, áp đặt và sử dụng vũ lực để giải quyết các tranh chấp quốc tế. Một số xung đột vẫn còn gắn liền với những yếu tố lịch sử, ngộ nhận và hiểu lầm."

"Với trải nghiệm của chính mình, Việt Nam thấu hiểu rằng chiến tranh và xung đột khi nổ ra chỉ gây ra đau khổ sâu sắc cho người dân và hậu quả nghiêm trọng đối với nhiều khía cạnh trong đời sống của các quốc gia có liên quan trực tiếp cũng như của các quốc gia khác."

"Mọi tranh chấp quốc tế cần được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, dựa trên các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ, bao gồm các nguyên tắc về bình đẳng chủ quyền, độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia và không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực. Tất cả các quốc gia lớn hay nhỏ đều phải tuân thủ các nguyên tắc cơ bản này."

Ông Đặng Hoàng Giang nói: "Do đó, Việt Nam hết sức lo ngại về tình hình xung đột vũ trang hiện nay ở Ukraine, một quốc gia thành viên có chủ quyền của Liên Hợp Quốc. Việt Nam và các nước thành viên ASEAN khác đã ra tuyên bố về vấn đề này vào ngày 26/2. Điều cấp bách hiện nay là cần kiềm chế tối đa và chấm dứt ngay lập tức việc sử dụng vũ lực để tránh thêm thương vong và tổn thất, đặc biệt là đối với dân thường."

"Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan giảm leo thang căng thẳng, nối lại đối thoại và đàm phán thông qua tất cả các kênh, nhằm đạt được giải pháp lâu dài có tính đến lợi ích và quan ngại của tất cả các bên, trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia. Các giải pháp như vậy sẽ chấm dứt những khổ đau và đóng góp lớn cho hòa bình, an ninh và phát triển ở châu Âu và thế giới nói chung."

Việt Nam bỏ phiếu trắng

Đại hội đồng LHQ hôm 2/3 đã thông qua nghị quyết kêu gọi Nga ngay lập tức rút quân khỏi Ukraine.

Nghị quyết nhận được 141 phiếu thuận trong tổng số 193 nước thành viên Liên hợp quốc, đạt tỷ lệ đồng thuận 73%.

Nga, và chỉ 4 nước - Bắc Hàn, Syria, Belarus, và Eritrea - bỏ phiếu chống nghị quyết.

35 nước, trong đó có Ấn Độ, Trung Quốc, Lào, Việt Nam, bỏ phiếu trắng.

Trong cả khối Asean chỉ có Việt Nam và Lào bỏ phiếu trắng, còn Campuchia, Myanmar "hòa nhịp" với các nước còn lại bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết lên án cuộc xâm lăng của Nga.

35 quốc gia đã chọn giữ thái độ trung lập bao gồm các quốc gia cũng phần lớn đổ lỗi cho phương Tây đã kích động các điều kiện dẫn đến xung đột và những nước khác đã chọn giữ thái độ trung lập về vấn đề này.

Các quốc gia này bao gồm Algeria, Angola, Armenia, Bangladesh, Bolivia, Burundi, Cộng hòa Trung Phi, Trung Quốc, Cuba, Cộng hòa Congo, El Salvador, Equatorial Guinea, Ấn Độ, Iran, Iraq, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Lào, Madagascar, Mali, Mông Cổ, Mozambique, Namibia, Nicaragua, Pakistan, Senegal, Nam Phi, Nam Sudan, Sri Lanka, Sudan, Tajikistan, Tanzania, Uganda, Việt Nam và Zimbabwe.

Ngày 3/3, tại họp báo thường kỳ, trả lời báo chí về việc bỏ phiếu của Việt Nam, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nói "quan điểm của chúng tôi là Việt Nam luôn theo dõi sát sao và hết sức quan ngại về tình hình Ukraine".

"Chúng tôi cho rằng, ưu tiên hiện nay là cần kiềm chế tối đa, chấm dứt các hành động sử dụng vũ lực để tránh gây thương vong và tổn thất đối với dân thường, nối lại đàm phán đối thoại trên tất cả các kênh để đạt được các giải pháp lâu dài có tính đến lợi ích chính đáng của tất cả các bên trên cơ sở phù hợp với Hiến chương Liên Hợp Quốc và các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế."

◾◾◾◾◾
Trí Nhân Media