BA LAN - NHÂN BẢN, VĂN MINH, THIỆN ĐỨC

Phan Châu Thành
29/3/2022

Hình: Người tị nạn Ukraine di chuyển bằng tàu tới Ba Lan hôm 25/2/2022 (Anadolu Agency).

Nhiều bạn ở Việt Nam đến hôm nay vẫn không thể tin nổi, cho rằng "tào lao" khi tuần trước, mình đăng tin là đã có khoảng 2,2 triệu người tị nạn Ukraina, chủ yếu là phụ nữ và trẻ em đã qua biên giới vào Ba Lan. Con số đó đến hôm nay, 29-03-2022, đã là 2,8 triệu người, trong đó 1,7 triệu quyết định ở lại Ba Lan chờ đến hết chiến tranh mà không muốn đi nơi khác.

Ngoài các trạm luân chuyển tạm thời, được lập trong các nhà thi đấu, khu triển lãm... hiện tại Ba Lan vẫn CHƯA CÓ bất kỳ 1 trại tỵ nạn thường trực nào. 2 ngày sau chiến tranh, chính phủ Ba Lan đã lên kế hoạch chứa chấp 1,5 triệu người tị nạn, nhưng đến hôm nay, một phần kế hoạch đó phải hủy bỏ, vì không dùng để làm gì cả.

Đại đa số người Ukraina tìm được chỗ ở trong các gia đình Ba Lan, một số khác đi thuê nhà riêng để ở, điều duy nhất có thể thấy là người ngoài đường và trong các công viên đông lên hẳn, ra các ủy ban, cửa hàng phải xếp hàng và nghe tiếng Ukraina ở khắp nơi. Tình trạng tội phạm không tăng, không có một vụ buôn người, lừa đảo, cướp bóc người tị nạn nào đáng kể - theo thông tin từ cảnh sát - nếu có, thường bị người dân Ba Lan phát hiện và báo công an từ trong trứng nước, bởi sự "cảnh giác cao độ", mà công an cũng đã tuyên bố "sẽ kiểm tra mọi nguồn tin, dù có vẻ hoang đường" rồi.

Nước Đức nhận khoảng 300 ngàn người tị nạn, Tiệp 200 ngàn, còn lại là các nước khác, tổng số người tị nạn tất cả thế giới nhận khoảng 1,1 triệu người, chưa tới 65% số người đang ở lại Ba Lan. Vậy mà bằng cách nào đó, người dân Ba Lan chia sẻ với họ, giá cả hàng hóa cũng không thấy tăng quá nhiều và vẫn đủ.

Nhiều người tị nạn đã có việc làm, trẻ con được đi học theo quy chế đặc biệt, những ai chưa có việc thì tham gia dọn dẹp công viên, các công trình công cộng, coi như đóng góp phần của họ cho xã hội này.

Những gì đang diễn ra khiến cho mình, một người ở đây đã 30 năm, tiếp thu nền giáo dục của họ mà cũng kinh ngạc, chứ không phải chỉ thế giới bên ngoài, bởi sự "tự nhiên phải thế", không ai than phiền, kêu gào, thậm chí ngay cả trên các diễn đàn theo chủ nghĩa dân tộc, vốn hay bài xích người ngoại quốc.

Đa số người Việt cho tới nay nghĩ về Ba Lan như một nước hậu XHCN, cỡ Bulgaria, Hungaria, tệ hơn Tiệp, còn thua phương Tây nhiều. Ba Lan lại không có quy chế xã hội dành cho người tị nạn cao, lương cơ bản cũng thấp hơn so với nhiều nước Tây Âu, nên ở đây muốn kiếm tiền là phải làm thật lực, không hấp dẫn người ngoại quốc với suy nghĩ "làm ít, hưởng nhiều", mà "về Việt Nam nói Việt kiều Ba Lan thì lại kém sang".

Cá nhân mình nhận thấy nội lực của họ từ lâu, nhưng cũng bất ngờ, bởi sự tử tế của dân chúng chính là tiềm lực của quốc gia, nhìn đà này, Ba Lan còn tiến xa lắm đấy.

Viva Polska