15-3-2017
Hình bên: Biểu tình tại Leipzig vào ngày thứ hai, 17.10.1989, Nguồn AP
Archiv
Lời người dịch: Mục tiêu và hình thức đấu tranh của cuộc
tổng biểu tình đang diễn ra vào các ngày Chủ Nhật tại Việt Nam có nhiều nét
chung giống như những gì người dân Leipzig của CHDC Đức (DDR) cũ đã thực hiện
cách đây gần 28 năm. Đó là phong trào biểu tình vào ngày thứ Hai hàng tuần tại
Leipzig, phong trào này đã gây ra hiệu ứng domino, lan rộng ra khắp Đông Đức dẫn
đến sự biến mất của nhà nước này mà không cần một sự trợ giúp nào của các thế lực
ngoại bang và kéo theo sự sụp đổ của hệ thống XHCN ở Đông Âu.
Cùng đồng hành với
phong trào, chúng tôi sưu tầm tài liệu viết về sự kiện này để mọi người dân Việt
yêu nước thương nòi có thể tham khảo, đoàn kết bền bỉ đấu tranh và vững tin vào
thắng lợi của sức mạnh quần chúng khi đã được phát huy, như lời của Nguyễn Trãi:”Chở
thuyền là dân, lật thuyền cũng là dân”.
---------------
Thành phố Leipzig trong mùa thu năm 1989 đã trở thành nơi
sinh của các cuộc biểu tình vào ngày thứ hai hàng tuần. Những đoàn biểu tình
đông đảo của hàng nghìn công dân DDR chẳng bao lâu đã tìm thấy được sự hưởng ứng
trong các thành phố khác của DDR và trở thành biểu tượng cho cuộc cách mạng diễn
ra ôn hòa ở Đông Đức.
Leipzig đã trở thành nơi sinh và trung tâm của các cuộc biểu
tình diễn ra vào các ngày thứ hai. Từ năm 1980 nhà thờ Tin lành ở Leipzig đã tổ
chức mỗi năm chục ngày hòa bình vào tháng 11. Vì sự thăm viếng đông đảo giáo phận
đã đề nghị từ tháng 9 năm 1982 cầu nguyện hòa bình hàng tuần trong nhà thờ
Nicolai.
Nhà thờ Nicolai tại
Leipzig năm 2004: Phía trước là cột tưởng niệm cuộc cách mạng ôn hòa.
Từ năm 1988 các cuộc cầu nguyện hòa bình tăng thêm đặc tính
chính trị. Số lượng người tham gia tăng nhanh. Những nhóm nhỏ phê phán xã hội
theo đạo Ki-tô tận dụng không gian tự do về tinh thần, mà họ chỉ có được ở
tronh nhà thờ, để thảo luận về những đề tài như giải trừ quân bị và gìn giữ hòa
bình, nạn ô nhiễm môi trường, cải cách dân chủ, những vấn đề trong thế giới thứ
ba, việc thực hiện quốc tế nhân quyền trong đất nước của mình. Việc không hài
lòng với tương quan cuộc sống tại DDR, sự bất mãn về kết quả bầu cử gian lận của
việc bầu chính quyền địa phương trong tháng 5 năm 1989, sự giận giữ về việc cho
phép xuất cảnh, không thể theo quyết định cá nhân, rốt cuộc đã dẫn đến những
hình thức bột phát của việc bầy tỏ quan điểm chính trị hơn là cầu nguyện hòa
bình.
Ngày 4 tháng 9 tiếp ngay sau buổi cầu nguyện hòa bình truyền
thống trong nhà thờ Nicolai của Leipzig đã diễn ra cuộc biểu tình vào thứ hai
qui mô lớn đầu tiên của mùa thu năm 1989. Từ đó trở đi hàng tuần số lượng người
tham gia càng tăng và trở thành ngòi nổ của sự phản kháng công khai. Lực lượng
an ninh đã dùng bạo lực ngăn cản các cuộc tập hợp này. Tuy nhiên ngày 25 tháng
9 năm 1989 khoảng 5000 đến 8000 người đã đấu tranh cho tự do ngôn luận và tự do
hội họp.
Ngày 7 tháng 10 năm 1989, 40 năm thành lập DDR, tại Leipzig
và các thành phố lớn khác của DDR như Dresden, Karl Max Stadt (Chemnitz ngày
nay) hoặc Đông Berlin hành chục nghìn người dân đã đi xuống đường. Lực lượng an
ninh đã dùng bạo lực ngăn ngăn chặn những người phản kháng và bắt đi số lượng lớn
người biểu tình. Một tuyên bố của ban lãnh đạo DDR, được đọc trong chương trình
truyền hình “Kamera thời sự” ngày 24 tháng 10 năm 1989, đã tìm cách vẽ nên một
bức tranh hoàn toàn khác:
“Trong lời giải thích về những chất vấn của số đông người
dân trong mối lên quan của việc tăng cường cảnh sát trong những tuần vừa qua
cho thấy, các đơn vị bảo vệ và an ninh đã luôn luôn nhận lệnh rõ ràng, cực kỳ
kiềm chế và thực thi tất cả các biện pháp cho một giải pháp ôn hòa của các cuộc
biểu tình. Được chuẩn bị cho việc kế nhiệm và được đề cử Chủ tich Hội đồng nhà
nước hôm nay được bầu Egon Krenz đã ra lệnh này. Chỉ có vấn đề điều động linh
hoạt lực lượng cảnh sát cùng phương tiện khi người biểu tình sử dụng bạo lực.
Việc sử dung vũ khí bị tuyệt đố ngăn cấm. Tiến sĩ Wolfgang Herger, người đọc
tuyên bố, nhấn mạnh, rằng như đã biết, đặc biệt rõ ràng tại Dresden, tại
Leipzig và tai Berlin vào các ngày 7 và 8 tháng 10 đã xảy ra những hành động bạo
lực chống lại an ninh nhà nước và trật tự công cộng, cuộc sống yên ổn của người
dân bị đe dọa. Thống kê, 106 người bị thương thuộc cơ quan bảo vệ và an ninh,
46 người bị thương trong số những người biểu tình. Tại Berlin đoàn biểu tình
như đã nêu trên đã bắt đầu phát xuất từ quảng trường Alexander đi với lời kêu gọi
´Tiến đến cổng thành Brandenburg´ (*). Điều đó theo kết quả điều tra phải được
hiểu là sự đòi hỏi nhằm phá vỡ biên giới bằng bạo lực có tính chất quần chúng.”
Sự chuẩn bị của chính quyền nhà nước nhằm vào cuộc biểu tình
ngày 9 tháng 10 tại Leizig là dấu hiệu một sự can thiệp bằng quân sự. Một sự
xóa bỏ phản kháng bằng bạo lực như trên quảng trường Thiên an môn tại
Bắc kinh một vài tháng trước đó, có thể không loại trừ. Tuy nhiên trên
70.000 người từ Leipzig và từ nhiều các thành phố khác của DDR đã biểu tình vào
ngày thứ hai này trên khắp khu vực vành đai trung tâm Leipzig. Những nhân sĩ
Leipzig và ban thường vu tỉnh ủy đảng Xã hội thống nhất Đức (SED) Leizig đã
cùng nhau ra một tuyên bố, trong đó kêu gọi lương tri ôn hòa và trong đó những
người soạn thảo hứa hẹn, ủng hộ cuộc đối thoại với chính phủ. Bản tuyên bố này
đã được Kurt Masur đọc trên Radio của CHDC Đức vào ngày 9 tháng 10 và được truyền
qua loa phóng thanh trên đường phố Leipzig.
Những người biểu tình yêu cầu “Tự do bầu cử”; “Chúng tôi là
nhân dân!” và “Không sử dụng bạo lực” trở thành khẩu hiệu trong ngày. Hàng
nghìn người của lực lương vũ trang đã vây quanh đường đi của đoàn biểu tình.
Dân chúng được cảnh báo về việc tham gia biểu tình. Tình hình trở nên căng thẳng.
Không một ai kể cả người có trách nhiêm trong đảng SED cũng như người tham gia
trong đoàn biểu tình có thể biết được, điều gì sẽ xảy ra vào tối ngày hôm nay.
Sự xô sát theo dự tính với chính quyền nhà nước đã không xảy
ra. Cuộc biểu tình không được phép trong khu vực vành đai trung tâm Leipzig đã
diễn ra thực sự không bị bạo lực ngăn cản, vì số lượng người tham gia đông đảo
đã làm cho kế hoạch đàn áp không thể thực thi – thông tin về diễn biến ôn hòa của
cuộc biểu tình đã tạo nên một sự yên tâm to lớn, niềm vui và hy vọng trong khắp
Đông Đức.
Ngày 26 tháng 9 Erich Honecker đã ban hành mật lệnh số 8/89,
“cần làm tê liệt ngay lập tức” những hình thức theo kiểu “nổi loạn”. Lệnh này
đã không được thực hiện vào ngày 9 tháng 10 năm 1989.
Hai ngày sau đó hãng thông tấn nhà nước của DDR, ADN đã tường
thuật trong một phương pháp được nhuộm màu sắc tư tưởng thông dụng về “Sự vi phạm
trật tự an ninh công cộng”, ngoài ra “những khẩu hiệu chống nhà nước” đã được
nêu lên và lực lượng cơ động của công an nhân dân đã bị những người biểu tình
gây chấn thương. Bộ chính trị đảng SED đã ra tuyên bố, rằng họ chống lại”các kiến
nghị và các cuộc biểu tình (…), mưu đồ đánh lừa dân chúng giấu sau những cái
đó, (…)”.
Diễn biến ôn hòa của cuộc biểu tình ngày 9 tháng 10 năm 1989
tại Leipzig đã thức tỉnh ngày càng nhiều người dân, thông báo cho nhau quan điểm
của họ ngay trên đường phố. Số lượng người tham gia biểu tình trong các tuần tiếp
theo tăng nhanh và quang phổ của những đòi hỏi càng được trải rộng ra. Với các
tấm biểu ngữ những người biểu tình đòi hỏi việc thu nạp phong trào quần chúng
“Neues Forum”( Diễn đànmới), tự do du lich, tự do ngôn luận và tự do báo chí,
minh bạch tất cả các thông tin kinh tế và môi trường và bầu cử dân chủ.
Với cuộc biểu tình ngày 23 tháng 10 những người biểu tình đã
hưởng ứng việc phế truất Honecker và những lãnh đạo cao cấp khác của SED, việc
phế truất này đã được thông báp rộng rãi vào ngày 18 tháng 10. Sau buổi cầu
nguyện hòa bình trong 6 nhà thờ tại Leipzig khoảng 150.000 người đã tràn ra nôi
đô và yêu cầu trên biểu ngữ: “Egon, Hãy để hành động được tiếp tục!”, với điều
đó quần chúng đã hướng kiến nghị của họ đến tân tổng bí thư SED Egon Krenz.
Sau khi biên giới được mở cửa
Với việc biên giới CHDC Đức được mở thông với Cộng hòa liên
bang Đức (BRD) và Tây Berlin vào ngày 9 tháng 11 yêu cầu cấp bách về tự do du
lich đã được thực hiện. tiếp theo điều này các đề tài khác đã được lần lượt đưa
lên hàng đầu. Ngày 13 tháng 11 đã diễn ra buổi cầu nguyện hòa bình trong 7 nhà
thờ tại Leipzig và 150.000 người đã tràn xuống đường, để biểu tình chống lại
quyền lãnh đạo của SED.
Ngày 20 tháng 11 trong cuộc tuần hành của cuộc biểu tình vào
ngày thứ hai lần đầu tiên yêu cầu về việc thống nhất nước Đức bị chia cắt đã được
đưa ra. Phát xuất từ điều đó những yêu cầu đã tập trung vào việc bầu cử tự do
và việc xóa bỏ quyền lãnh đạo đang còn gây tranh cãi của SED.
Chiếm giữ trụ sở cơ quan an ninh tại Leipzig
Ngày 1 tháng 12 tại một phiên họp quốc hộ quyền lãnh đạo của
SED theo điều một của hiến pháp đã bị gạch bỏ, với việc đó hình thức đảng độc
tài đã bị chấm dứt. Bây giờ những người tham dự biểu tình đòi hỏi bóc trần sự lạm
dụng quyền lực và sự tha hóa của những cán bộ chóp bu cũ. Trong đợt biểu tình
ngày 4 tháng 12 nhũng người biểu tình đã kéo đến khu nhà của cơ quan an ninh tại
Leipzig, thường được gọi với cái tên “Góc tròn”, ở đó 30 người hoạt động dân
quyền đã chiếm được lối vào của tòa nhà. Trong ngày này tòa nhà đã bị hàng
nghìn người phong tỏa nhiều giờ, để ngăn chặn việc thiêu hủy tài liệu.
Ngày 17 tháng 12 sau buổi cầu nguyện hòa bình và cuộc biểu
tình như thường lệ đã diễn ra một sự mặc niệm ngắn để tưởng nhớ đến những nạn
nhân của bạo lực và trấn áp ở DDR. Mỗi người tham gia cầm trên tay một cây nến
đang cháy sáng, biểu tượng của cuộc cách mạng ôn hòa ở DDR.
Cuộc thảo luận trong những tuần tiếp theo quanh việc thống
nhất đất nước và cuộc bầu cử quốc hôi tự do đầu tiên duy nhất được xác định vào
tháng 3 năm 1990 của DDR là trung tâm điểm của các cuộc biểu tình vào ngày thứ
hai. Cuộc biểu tình vào ngày thứ hai lần cuối cùng diễn ra tại Leipzig vào ngày
12 tháng 3 năm 1990.
____
(*) Từ khi nước Đức bị chia cắt cho đến khi thống nhất Cổng
thành Brandenburg là cửa khẩu biên giới chính giữa Đông và Tây Berlin. Từ năm
1990 trở đi nơi đây thường được dùng để tổ chức các lễ hội quần chúng thu hút
đông đảo người tham gia. Ngày nay hình ảnh cổng thành Brandenburg là biểu tượng
của nước Đức thống nhất. (Chú thích của người dịch)
Nguồn chuyển ngữ: DRA: Montagsdemos – (Tên đầu bài được
đặt lại cho phù hợp với thực tế)
(Anh Ba Sàm)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét