25-11-2015
Những ngày qua, trên mạng xã hội xuất hiện một đường link
yêu cầu lấy chữ ký, không rõ tác giả. Đây là một bức thư ngắn, viết bằng tiếng
Anh với đôi chỗ chưa thực sự chuẩn về dữ kiện và ngôn ngữ, gửi đến chính phủ Mỹ
theo đường link chính thức của nhà trắng. Theo quy định của luật pháp Mỹ, mọi ý
kiến gửi đến, nếu nhận được đủ 100.000 yêu cầu ủng hộ, chính phủ Mỹ sẽ phải ban
hành một câu trả lời chính thức, bất kể đó là nội dung gì.
Đây là đường link cho bài viết: https://goo.gl/lTQgbK
Trong một Status ngắn trên trang face này, anh chia sẻ thông
tin và đề nghị mọi người cùng ký. Không dễ dàng để tập hợp đủ 100 nghìn chữ ký ủng
hộ, và dù có đủ, thì ngay cả một phản ứng ngoại giao ủng hộ từ Mỹ cũng hầu như
khó có thể thay đổi số phận của cậu thiếu niên 15 tuổi được đề cập đến trong bài
viết. Tuy nhiên, hành động ấy rất có ý nghĩa. Bất cứ ai quan tâm và giành thời
gian cho nó, cho một điều rất nhỏ và đơn giản bạn chưa bao giờ làm, cũng đồng
nghĩa với việc chính bạn đang thay đổi. Ký hay không ký chỉ là vài cái kick chuột
và vài dòng ký tự, nhưng nó lại quyết định đến việc thay đổi số phận, trong trường
hợp này, không phải chỉ của một vài người. Thông điệp mà anh muốn nhấn mạnh: Hãy
làm, hãy bắt đầu, từ những điều rất nhỏ, không phải cho hôm nay mà là cho ngày
mai.
Nội dung câu chuyện trên là gì thì có rất nhiều thông tin trên
net, cả chính thống lẫn mạng xã hội, anh không post lại ở đây. Đại loại là câu
chuyện kinh điển về việc cưỡng chế giữa lực lượng hành pháp và sự phản kháng của
một nhóm nhỏ người dân. Toàn bộ gia đình ấy đều đã ngồi tù. Cậu bé 15 tuổi
trong bài viết này được tách ra xét xử riêng và bản án nhận được là 4 năm rưỡi
tù giam. Câu chuyện này có nhiều nét phảng phất vụ án Tiên Lãng của ông Đoàn Văn
Vươn, một người nông dân lương thiện chỉ muốn sống bằng chính đôi tay trên mảnh
đất mình khai phá, bị đẩy vào thế buộc phải dùng bạo lực để chống lại đoàn quân
đến cưỡng chế tài sản của mình. Ông Vươn nhận bản án 5 năm tù cho tội giết người
(dù không ai chết) dưới mức khung hình phạt khá nhiều và mới được thả sau nhiều
năm ngồi tù, nhưng vì sự can thiệp quyết liệt của dư luận xã hội, chính sách của
nhà nước đã phải thay đổi và gia đình ông Vươn giữ được mảnh đất của mình. Hiện
nay thì người đàn ông ấy đã quay về làm một nông dân, tiếp tục cần mẫn trên mảnh
đất cũ đã hoang phế trong nhiều năm ngồi tù. Có lẽ đến giờ ông ta vẫn phải tự hỏi,
cái gì đã khiến ông ta mất hơn 4 năm ngồi tù, một người lương thiện bị dồn vào
bước đường cùng và để rồi ông lại trở về với chính những gì xuất phát?
Năm 2008, trong một buổi trả lời ý kiến người dân được truyền
hình trực tiếp, có một câu hỏi được gửi đến Putin: “Nếu có một cảnh sát xấu đang
đe dọa đến tính mạng và tài sản của người dân, thì liệu người dân có được quyền
chống lại hay không?” Ông Putin, trên sóng truyền hình trực tiếp, đã trầm tư khá
lâu và trả lời ngắn gọn “Có”. Và ông ta bổ sung “Luật pháp sau đó sẽ hành động để
đảm bảo mọi người dân đều được bảo vệ, nhưng mỗi công dân trước hết đều có quyền
bảo vệ chính mình”.
Câu chuyện của cậu thiếu niên 15 tuổi Nguyễn Mai Trung Tuấn
năm 2015, câu chuyện về ông Đoàn Văn Vươn năm 2012, câu trả lời của ông Putin năm
2008, những câu chuyện khác nhau, xảy ra ở những không gian và thời gian khác
nhau nhưng lại có một điểm chung xuyên suốt. Nó khiến người ta phải đặt ra một
câu hỏi về tính hợp pháp hay bất hợp pháp trong các hành vi chống cự của người
dân với các lực lượng hành pháp mang màu áo chính quyền trong những trường hợp
cụ thể. Người Nga và nhiều nước khác đã có câu trả lời từ tổng thống và nền pháp
quyền quốc gia của họ. Còn người Việt Nam, bất kể đó là câu chuyện gì, bất kể lực
lượng hành pháp đang hành động đúng hay sai, cánh cửa duy nhất cho những người
dân với lý lịch hoàn toàn vô tội ấy luôn luôn là nhà tù.
Anh buộc phải nhớ đến một sự kiện ở xa hơn, đã đi vào lịch sử,
vụ án Đồng Nọc Nạng (nhiều nguồn tin gọi là Nọc Nạn) năm 1928, vào thời kỳ thực
dân Pháp đang chiếm đóng Việt Nam. Chi tiết vụ việc, các bạn có thể đọc hai nguồn
tin này:
Đại loại có một gia đình nông dân khai hoang 73 hecta đất
sau nhiều thế hệ. Qua việc mua bán lòng vòng và các thủ đoạn cấu kết giữa một số
cá nhân và quan phủ người Việt, gia đình người nông dân ấy “Gia đình ông Biện
Toại” bị tước đoạt toàn bộ diện tích đất mình đã khẩn hoang. Việc theo kiện của
ông ta không thành công và chính quyền thực dân cấp giấy sở hữu cho người chiếm
đoạt. Ngày 16/02/1928 lực lượng cưỡng chế hợp pháp của chính quyền bấy giờ, gồm
hai viên cảnh sát Pháp là Tournier và Bouzou cùng bốn lính mã tà từ Bạc Liêu đến
Phong Thạnh để tiếp tay viên chức làng tịch thu lúa của gia đình Biện Toại. Bị
dồn đến chân tường, toàn bộ gia đình Biện Toại chống lại đến cùng. Tournier bị
Mười Chức (em ruột Biện Toại) đâm trúng bụng, sau đó thì chết. Phía gia đình Biện
Toại có bốn người thương vong trong đó có một phụ nữ mang thai.
Tòa Đại hình Cần Thơ xét xử vụ án Nọc Nạn ngày 17 tháng 8 năm 1928. Chánh
án là De Rozario, công tố viên là Moreau, Hội thẩm là ông Sự. Các luật sư biện
hộ (miễn phí) cho gia đình Biện Toại là người Pháp, Tricon và Zévaco. Bản án được
tuyên bởi một chánh án người Pháp, một công tố viên luận tội người Pháp và những
luật sư biện hộ cho các bị cáo cũng là người Pháp, cho một vụ án mà hành vi chống
người thi hành công vụ là rất rõ ràng (10 người trong gia đình Biện Toại, trang
bị dao và mác nhọn chia làm hai tốp lao đến đoàn cưỡng chế) và gây ra cái chết
của một cảnh sát Pháp. Vậy nhưng cái tòa án thực dân ấy lại tuyên một bản án
cho những người nông dân thuộc địa chống chính quyền cai trị mẫu quốc một bản án
mà đến ngày hôm nay, sang thế kỷ 21, còn khiến người Việt Nam đang sống trong
chế độ Cộng Hòa xã hội chủ nghĩa phải tự vấn cái gì đang thực sự tồn tại trên đất
nước mình:
Tòa Đại hình Cần Thơ tuyên Biện Toại, Nguyễn Thị Liễu (em út
Toại) và Tia (con trai Toại) được tha bổng. Cô Nguyễn Thị Trong, sáu tháng tù (đã
bị tạm giam đủ sáu tháng) tha ngay tại tòa. Miều (chồng Liễu), hai năm tù vì tiền
án ăn trộm.
Đó chính là công lý thời kỳ thực dân, thời kỳ mà ngày nay lịch
sử được viết bởi bên thắng cuộc, luôn giành cho nó những ngôn từ đen tối nhất.
Thế nhưng hãy nhìn bản án tuyên cho ông Đoàn Văn Vươn, cho cậu thiếu niên Nguyễn
Mai Trung Tuấn, và tự đặt ra câu hỏi, vào năm 2015, ở thế kỷ 21, người dân Việt
Nam đang thực sự được hưởng nền pháp lý kiểu gì?
Vì vậy, một lần nữa, các bạn phải tự đặt câu hỏi đâu là công
lý và lẽ công bằng. Và hãy làm một điều rất nhỏ thôi, để thay đổi chính mình và
cho ngày mai. Hãy ký:
P/S có một ý kiến comment thú vị của một bạn trong status trước
của anh về cùng chủ đề:
Chuyện của người Kinh lại sang gõ cửa thằng Mẽo kêu oan khổ
là sao? Thực sự đ.. hiểu nổi
Và một ý kiến phản hồi cũng rất thú vị của một bạn khác: Chuyện
Biển Đông là việc tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc nên cần song phương giải
quyến vấn đề này. Đề Nghị nghiêm cấm mọi hành vi và tư tưởng đa phương hóa giải
quyết vần đề này nhất là những việc đăng tin chính quyền Mỹ phản đối TRung Quốc
trái phép xây dựng trên Biển Đông. Thực sự cũng đ..o hiểu nổi...
Đây là ý kiến của anh: Để đấu tranh cho tự do và công lý, người
ta cần tận dụng mọi phương tiện, mọi cơ hội ít ỏi có được, dù đó là ở đâu, là với
ai. Nhất là khi đó là những giải pháp văn minh và hòa bình. Đơn giản vậy thôi.
Lang Anh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét