Nguyệt Quỳnh
17-9-2015
“Hương rừng thơm đồi vắng / nước suối trong thầm thì / Cọ
xòe ô che nắng / râm mát đường em đi” (Đi Học – Minh Chính)
Có những bài hát, những câu văn đã in đậm trong ký ức con
người; đến nỗi, chỉ cần nghe ai đó nhắc lại vài chữ hoặc cất lên lời hát là có
thể đem đến cho ta cả một trời thơ ấu.
Tôi dám cá rằng không có một người miền Nam nào mà không bồi
hồi xúc động mỗi lần nghe ai đó nhắc đến câu văn sau của Thanh Tịnh: “Hằng năm
cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng
bạc, lòng tôi lại nao nức những kỷ niệm hoang mang của buổi tựu trường…” Cái cảm
giác sợ sệt, bỡ ngỡ ngày đầu tiên đến trường và đôi mắt âu yếm cùng vòng tay dịu
dàng chở che của mẹ làm chúng ta nhớ đến suốt đời cái buổi ban mai ấy!
Người dân miền sông nước cũng có câu ru tuyệt vời về tình mẹ,
về cây cầu ván, cầu tre, hàng ngày mẹ đưa bé đến trường. Dù cầu có lắc lẻo, có
gập ghềnh, có khó đi đến đâu thì mẹ vẫn dắt tay con từng bước, từng bước một.
Con đi trường học mẹ đi trường đời; trong bối cảnh xã hội VN ngày nay, cả hai
ngôi trường này đều khắc nghiệt và gian truân như nhau! Tuy nhiên, chắc rằng
cũng hiếm có một người mẹ nào dám để đôi chân non bụ bẫm kia bước lên cái thảm
thủy tinh của Ts. Phan Quốc Việt. Bởi tâm hồn trẻ thơ tinh khiết như một tờ giấy
trắng, người ta nâng niu nó và muốn viết trên trang giấy ấy những điều yêu
thương, ngọt ngào tốt đẹp nhất.
Tôi chạnh nhớ đến tâm hồn của một chàng chiến binh miền quê
hương xứ cọ. Chẳng biết rừng cọ của miền trung du Phú Thọ quê anh xanh và đẹp
như thế nào, nhưng những câu chữ trong bài thơ “Đi Học” đã đi vào hàng triệu
triệu trái tim của người dân cả nước. Điều đáng nhớ là người lính trẻ Minh
Chính đã gạch bỏ hết những câu thơ mang hình ảnh chiến tranh trong bản thảo của
anh. Anh vất hết chiến hào, đạn bom ra khỏi đôi mắt trẻ thơ; để chỉ còn lại tiếng
thì thầm của suối, và hình ảnh lá cọ làm cái ô xanh trên suốt đoạn đường đến
trường của bé. Minh Chính nằm xuống ở chiến trường miền Nam năm anh 26 tuổi,
nhưng tính nhân bản, lòng yêu thương trẻ thơ của anh sẽ làm người ta còn nhớ
mãi đến anh.
***
Bậc cha mẹ nào cũng đặt
việc giáo dục và hình thành nhân cách cho con trẻ lên hàng đầu. Có lẽ vì thế
người Việt chúng ta rất ngưỡng mộ nền giáo dục của Nhật Bản. Thái độ, phẩm cách
cùng văn hóa ứng xử của họ - ngay cả các trẻ em trong tình huống khắc nghiệt nhất
như thiên tai - là điển hình của một nền giáo dục giàu có về nhân cách, văn hóa
và tính kỷ luật. Không khác mấy với lối quan niệm của ông bà ta ngày xưa về
việc giáo dục con trẻ “Tiên học lễ Hậu học văn”, nhiều nghiên cứu cho thấy các
trẻ em Nhật từ lớp 1 đến lớp 3 đều được học các quy tắc ứng xử căn bản. Người
Nhật đặc biệt chú trọng đến các câu chào hỏi, xin lỗi, và cám ơn. Sẽ không có bất
kỳ một môn thi nào cho trẻ trong độ tuổi này, bởi vì mục tiêu giáo dục của người
Nhật là truyền đạt các khái niệm và xây dựng nhân cách cho trẻ là ưu tiên hàng
đầu.
Chuyện cuốn sách dạy kỹ
năng sống cho trẻ em tiểu học của Ts Phan Quốc Việt biên soạn đã khiến nhiều bậc
cha mẹ lên tiếng phản đối. Tuy nhiên, sau cuốn “Thực hành kỹ năng sống dành cho
học sinh lớp một” người ta lại khám phá ra một quyển sách khác với nội dung
đáng quan ngại do Đức Trí sưu tầm, sách mang tên: “hỏi đáp nhanh trí”.
Nếu sách
của Ts Việt dạy các em lớp một dũng cảm bằng cách bước đi trên thảm thủy tinh vỡ,
hoặc tự dùng kim tiêm đâm vào tay; thì sách của Đức Trí còn đáng sợ hơn với những
hình ảnh minh họa đi kèm. Chỉ xin đơn cử là hai câu hỏi thách thức trẻ nhanh
trí như sau: “Một người sau khi bị chặt đầu sẽ thế nào?” và “anh A bị chặt đầu
lúc 40 tuổi, vậy con cái anh A bị làm sao?”
Chúng ta không hề phủ nhận những nỗ lực đáng quý của Ts Việt
trong việc truyền đạt những kỹ năng sống cho thanh thiếu niên thời gian vừa
qua. Và rất đồng ý rằng hơn lúc nào hết đất nước ta cần thật nhiều người dân vượt
qua nỗi sợ hãi của riêng mình để dũng cảm cất tiếng nói và hành động trước tình
hình tệ hại của đất nước. Nhưng khi đã
biết cần hướng dẫn cái gì, thì câu hỏi kế tiếp là hướng dẫn cho ai? hướng dẫn
lúc nào? và hướng dẫn ra sao? … để khỏi bị những hậu quả phụ khác mang tính tác
hại hơn nhiều.
Theo tôi, việc thực tập cho trẻ đi trên mảnh thủy tinh để biểu
diễn mình không sợ không phải là hành động dũng cảm mà chỉ nói lên sự liều
lĩnh, không sợ đau !? Điều quan trọng là cần hướng dẫn các em dùng đến Đầu Óc để
suy xét nhiều khía cạnh khác nhau của Hành Động. Dạy dỗ trẻ em bậc tiểu học,
ngoài việc chú tâm về đức dục chúng ta nên để các cháu tập dần lối suy nghĩ chủ
động, độc lập và sáng tạo cho lãnh vực trí dục. Đây cũng là những nỗ lực đột phá
của nhóm Cánh Buồm hiện nay. Tóm lại, cùng với quyển sách của Đức Trí, lối giáo
dục dạy cách “không sợ hãi” và “liều lĩnh” vừa kể có thể là một trong những
nguyên nhân gây nên bạo lực học đường.
Bên cạnh đó, khi nói đến giáo dục chúng ta bắt buộc phải
quan tâm đến đến ba môi trường căn bản: nhà trường, gia đình, và xã hội. Những
tâm hồn trẻ thơ mà chúng ta, đặc biệt là các bậc cha mẹ,
cố công vun đắp khi các em còn nhỏ dại sẽ không thể tồn tại được trong môi trường
xã hội VN ngày nay.
Những tâm hồn đó cần được nuôi dưỡng ở một môi trường xã hội
tốt hơn. Và chính các bậc cha mẹ quan tâm, phải là người góp phần vào sự thay đổi
đó. Chiến tranh đã lùi xa hơn 40 năm, và cuộc sống không phải chỉ cần có cơm ăn
và áo mặc. Tôi ước mong các bậc cha mẹ, các bậc thầy cô, có thể nghe được tâm
tư của người trẻ Trần Minh Nhật, khi anh nói về 4 năm tù oan, về tấm thảm thủy
tinh của anh: “… rất cám ơn vì được trải nghiệm 4 năm tù. Khi được nếm trải
mình có được một thứ mà có thể người ngoài không có được đâu. Dần dần mình tìm
lại được sự tự do của chính mình, dần dần mình tìm lại được điều đúng vì mình
biết mình làm điều đúng. Bốn năm tù không thể đánh bẹp ý chí của bất kỳ những
người nào có niềm tin và hy vọng cũng như có tình yêu dành cho đất nước. Đây là
thời gian trải nghiệm tuyệt vời nhất và nó giúp cho mình vững mạnh hơn”.
***
Chuyện tấm thảm thủy tinh của Ts Việt làm tôi nhớ đến thảm lửa
than trong cuốn phim “Tình Yêu Đến” do tài tử Aaron Eckhart và cô đào tóc vàng
Jennifer Aniston thủ diễn vai chính. Trong phim, Burke Ryan (Aaron Eckhart) là
một tiến sĩ, tác giả, và là một diễn thuyết gia nổi tiếng. Burke chuyên hướng dẫn
các cuộc hội thảo lớn dạy người ta dám nhìn vào sự thật để đứng dậy từ nỗi đau
của chính mình. Burke nhiều lần đã tửng bước trên cái thảm lửa than đó. Tuy
nhiên, vào đoạn cuối của phim, Burke đã bật khóc ngay trên bục nói chuyện và
thú nhận chính anh cũng chạy trốn nỗi đau, chính anh cũng không dám nhìn thẳng
vào sự thật. Ngỡ là sự nghiệp của Burke đã tiêu tan, nhưng sự chân thành của
anh đã được đáp trả bằng một kết cục có hậu.
Tôi thiết nghĩ tấm thảm thủy tinh hay thảm lửa than nên dành
riêng cho các vị lãnh đạo cộng sản. Chính họ mới cần bước đi trên đó để cảm nhận
được nỗi đau đớn của sự mất mát, để đối diện với sự thật: Là một nước nhược tiểu,
cha ông ta, hàng bao thế hệ đã hy sinh rất lớn để có một dân tộc có danh dự và
giàu nhân cách. Chỉ bốn mươi năm ngắn ngủi, dưới sự lãnh đạo của CS, họ đã tàn
phá gần như tất cả!
Hỡi mười sáu Ủy viên Bộ Chính Trị đảng CSVN, hãy bước lên tấm
thảm thủy tinh đầy sắc nhọn ấy. Để đối diện với sự thật, để nhận ra nỗi đau, sự
tổn thương to lớn của hơn chín mươi triệu con người, và để cảm được niềm ước mơ
của một thế hệ đang khao khát chuyển mình để trở nên những con người dũng
mãnh.
Nguyệt Quỳnh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét