HỘI NHÀ BÁO ĐỘC LẬP VIỆT NAM: MỘT ĐÁP ỨNG THỜI CUỘC

Nguyễn Công Bằng
ĐVDVN

7-7-2014

Để có một xã hội dân sự đúng nghĩa và hiệu quả, Tự do Ngôn luận là một quyền không thể thiếu. Một khi chính kiến và ý kiến của mọi thành phần xã hội có được môi trường biểu hiện một cách tự do, thì tinh thần dân chủ mới có điều kiện thực thi. Sự kiện Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam được thành lập với một chủ trương rõ ràng, rộng mở đã khẳng định quyền được NÓI và quyết tâm tiến hành Quyền Lập Hội trong bối cảnh chính trị đầy khó khăn hiện nay.

Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam là một tập hợp xã hội dân sự mới nhất. Tuy nhiên Hội này không mang tính non trẻ vì, nhìn vào thành phần sáng lập và điều hành, chúng ta thấy được sự tham gia của những người đã và đang có nhiều đóng góp lớn cho công cuộc dân chủ hóa đất nước.

Với tập hợp ban đầu bao gồm nhiều cây bút có xuất xứ khác nhau, kể cả những định hướng đấu tranh khác nhau, sự thành hình Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam là một biểu hiện lớn của tinh thần dân chủ; trong đó mọi sự khác biệt được tôn trọng để cùng góp sức xây dựng một thành quả chung.

Trong bối cảnh đang phải cố gắng nhân nhượng ở một số lãnh vực để vận động cho Việt Nam được chính thức tham dự Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (Trans-Pacific Partnership -TPP), đồng thời để có thêm sự lên tiếng một cách thuận lợi của các nước đối với vấn đề biến động Biển Đông, nhà nước Việt Nam chưa có những đàn áp thô bạo đối với những người đứng ra thành lập một số tổ chức xã hội dân sự trong thời gian gần đây. Tuy nhiên, biểu hiện này chưa đủ để khẳng định rằng Việt Nam đang thực sự có những đổi mới chính trị to lớn.  Có thể nói, Việt Nam vẫn đang ở tình trạng mập mờ trong các chính sách đối nội lẫn đối ngoại. Tuy nhiên, dù chủ trương và phản ứng thế nào, nhà nước đương quyền vẫn không thể quay xã hội ngược lại tình trạng như đã có ở 5 năm trước đây. Những người đấu tranh cho một nước Việt Nam Mới đang vùng vẫy dấn tới bằng mọi cách, bằng tất cả điều kiện có được. Và xã hội Việt Nam đang từng bước chuyển biến nhanh chóng. Với xu hướng này, Việt Nam đang ở bước đầu của một tiến trình chuyển thể có nhiều hy vọng. Và đảng cầm quyền đang ở thế bắt buộc phải có lựa chọn dứt khoát; cùng lúc, thái độ trong giai đoạn này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của đảng cũng như đảng viên.

Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam là một trắc nghiệm nhiều mặt và nhiều thành phần. Nếu nhà nước Việt Nam đàn áp mạnh những nhà báo độc lập, họ sẽ phải trả một cái giá không nhỏ cho hành động phủ nhận quyền tự do ngôn luận -- điều mà nhà cầm quyền đang cố gắng né tránh, ít nhất là ở lúc này. Không những thế, sự đàn áp đoàn thể tân lập này sẽ cho thế giới thấy được tính chất độc tài của nhà nước đương quyền, khi họ nhất quyết không chấp nhận một tổ chức xã hội dân sự hoàn toàn ôn hòa.

Khác với những tổ chức xã hội dân sự vừa được thành lập trong nửa năm qua, Ts. Phạm chí Dũng, Chủ tịch Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam, cho biết là Hội sẽ đón nhận những "cây viết hải ngoại" - tức là sẽ có thành viên đang sống ở các nước tự do. (xem RFA). Đây là một chủ trương rất đáng khích lệ. Hy vọng rằng Hội sẽ có một sự phối hợp khéo léo và tế nhị để tiếng nói của những người đấu tranh ở trong và ngoài nước có thể hòa nhập với nhau một cách hài hòa, hữu hiệu, để nỗ lực đấu tranh bằng ngòi bút của thời đại này sẽ có được những tiến triển cụ thể, và Hội không phải lâm vào cảnh khó xử vì sự khác biệt ở lập trường.

Trong ba nước Đông Dương, Việt Nam là một quốc gia có tầm vóc và ảnh hưởng quan trọng nhất đối với thế giới. Tuy nhiên, so với nước láng giềng là Cambodia, Việt Nam đã đi sau hơn 20 năm về lãnh vực thực thi nhân quyền. Ở Cambodia, dù xã hội chưa có dân chủ đúng nghĩa và trọn vẹn song ít nhất ở xứ đó, người dân có quyền được nói, và được lập hội (kể cả thành lập chính đảng) một cách công khai, hợp pháp. Hiến pháp và luật pháp Cambodia không cấm đoán, bỏ tù những người hoạt động xã hội dân sự hay đối lập chính trị như ở Việt Nam - một nước có quá trình truy tố và bỏ tù bất cứ công dân nào dám đứng lên nói những điều trái với ý đảng cầm quyền. Điều này hoàn toàn đi ngược lại tinh thần tự do ngôn luận, trong đó có quyền tự do báo chí -- một sự khác biệt đáng để tủi thẹn và suy gẫm. Do vậy, sự tập hợp các cây bút nổi tiếng và thành hình Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam là một nỗ lực chắc chắn sẽ gặp nhiều thử thách cam go. Biết được điều này và vẫn quyết tâm đi tới, để tồn tại và sinh hoạt một cách hiệu quả, thì tập thể này quả là đầy dũng cảm, đáng được trân trọng và kính phục.

Đất nước ta đang có quá nhiều vấn đề nhức nhối, từ xã hội, con người cho đến chủ quyền. Những khó khăn chồng chất này đòi hỏi quyết tâm và sức lực của cả một dân tộc để có thể hóa giải một cách hiệu quả. Trong nhận thức đó, giúp người dân hiểu được thực chất của hiện tình đất nước và làm sao đứng lên tự bảo vệ chủ quyền đất nước, và nhân quyền của mình... là một nhu cầu khẩn thiết. Để thúc đẩy được tiến trình đó, quyền tự do ngôn luận và tự do lập hội phải được thực thi một cách nhanh chóng và mạnh mẻ.

Muốn chấm dứt nạn độc tài, tham ô và bất công, dù là ở dưới chế độ nào, quyền tự do ngôn luận và tự do lập hội là hai yêu cầu nền tảng không thể thiếu. Sự ra đời của Hội Nhà báo Độc lập Việt Nam cho chúng ta nhiều hy vọng song hiệu quả của nó đòi hỏi sự tham gia, ủng hộ của đông đảo người Việt ở khắp nơi.

Nguyễn Công Bằng

www.dangvidan.net

Trí Nhân Media