THÂN XÁC CỦA MỘT CUỘC CÁCH MẠNG

Đoan Trang biên dịch

Đường Lộ (Rose Tang)

21-4-2014

Ngày hôm nay tôi đã lặng đi rất lâu khi thấy bức ảnh do một người bạn Việt Nam trên Facebook của tôi, anh Henry Pham, chia sẻ: Vài xác chết nằm ngổn ngang như mấy cái bao tải cát trên ba chiếc xe bò nhỏ; có mấy xác tay vẫn bị còng sau lưng. Khoảng hơn chục người đứng cách đó vài mét, nhìn. Henry viết cho tôi rằng anh phải mất một lúc mới bình tĩnh lại được, và anh suýt nôn thốc. Một người bạn Việt Nam khác, Vi K. Tran, là người đầu tiên kể cho tôi nghe về câu chuyện này bằng cách dịch một số bài báo và thông tin tiếng Việt trên Facebook. Cô ấy phẫn nộ, và sẵn sàng làm tất cả để phổ biến thông tin. “Tôi muốn lên tiếng” – cô ấy viết cho tôi như thế.

Nhiều bạn Việt Nam như Henry, và một số bạn phương Tây, đã đặt câu hỏi tại sao các nạn nhân lại bị còng tay. Làm sao những nạn nhân đó có thể cướp súng được, chứ đừng nói đến là nổ súng. Ai mà biết? Truyền thông ở cả Việt Nam và Trung Quốc đều bị Đảng Cộng sản kiểm soát rất chặt và tất cả tin bài liên quan của báo chí phương Tây đều chỉ dẫn lại báo quốc doanh của Việt Nam. Bắc Phong Sinh, cửa khẩu biên giới tại tỉnh Quảng Ninh, nơi thảm kịch xảy ra, đã ngăn cản báo chí độc lập và truyền thông quốc tế. Tất cả đều giống như ở Trung Quốc. Và tất cả đều rất gây phẫn nộ.

Theo dõi tin tức về vụ này liên tục cho người ta cảm giác đã gặp chuyện tương tự đâu đó rồi (déjà vu) – nó gợi nhớ về những câu chuyện mà báo chí từng đưa về Tân Cương hay Tây Tạng. Nhưng nhờ có mạng xã hội và một mạng lưới Facebook rất sôi nổi ở Việt Nam (một nhà báo Việt Nam từng nói với tôi là đồng bào của anh ta có khoảng 20 triệu người dùng Facebook), một bức ảnh như thế, cùng với nhiều ảnh khác mà tôi chia sẻ trên Facebook và Twitter từ hôm thứ sáu, cộng với các thông tin giá trị, các bài phân tích sâu từ các bạn Việt Nam của tôi đã đem đến rất nhiều sự thật. Bây giờ thì chúng ta biết rằng có 16 người đến từ Tân Cương, trong đó có bốn phụ nữ và hai trẻ em, đã bị bộ đội biên phòng Việt Nam bắt giữ. 5 người trong số họ bị bắn chết hoặc thiệt mạng do nhảy từ trên tầng cao của một ngôi nhà, vào hôm thứ sáu (18/4). Phía Việt Nam có hai sĩ quan chết. Bốn người bị thương.

Tôi thật sự xúc động trước nhiệt huyết, trước sự quan tâm và nhận thức chính trị của những người bạn Việt Nam của tôi. Tôi vốn được dạy dỗ để tin rằng quân đội Trung Hoa xâm lược Việt Nam vào năm 1979 là việc làm đúng đắn trong một cuộc chiến đấu nhằm “phản kích tự vệ”. Tôi học tiểu học ở Chengdu (Thành Đô) và trông thấy những xe tải quân sự phủ lá ngụy trang, đầy chật lính và quân dụng chạy ngang qua nhà tôi ngày này qua ngày khác trên đường ra ga xe lửa. Chúng tôi đã xem những đoạn phim quay cảnh người Việt Nam “cướp bóc” các làng mạc ở Trung Quốc, và nghe những anh hùng trong chiến tranh kể chuyện về các trận chiến đấu của họ…

Tôi đã mất nhiều thập kỷ để biết được sự thật về cuộc chiến, và chính là tình cảm và nhiệt huyết của những bạn Việt Nam của tôi – về nhân quyền và tự do – đã cho tôi thêm sức mạnh để đấu tranh chống chế độ cộng sản. Suy cho cùng, Việt Nam đã là tiểu đệ của Trung Quốc suốt trong những thập kỷ đó.

Thay vì phàn nàn về những người nhập cư bất hợp pháp, các bạn Việt Nam của tôi chỉ trích thái độ hèn mạt của chính quyền trong việc xử lý vấn đề này theo lệnh Bắc Kinh, và họ lên án việc Trung Quốc đàn áp người Duy Ngô Nhĩ. Tôi gửi những thông điệp đó từ họ đến các độc giả của mình trên Twitter, mà hầu hết là người Trung Quốc (tôi có khoảng 2700 người theo dõi). Các bạn Việt Nam cũng bày tỏ sự cảm thông và thương xót những người tị nạn Duy Ngô Nhĩ. Nhiều bạn hỏi tại sao chính quyền Trung Quốc lại cảnh báo cho nhà chức trách Việt Nam trước khi những người tị nạn vượt qua biên giới, thay vì tìm cách ngăn chặn họ? Tấn thảm kịch cũng gây ra tranh cãi trên Twitter về sự đàn áp của Trung Quốc đối với Tân Cương và Tây Tạng. Cho nên, ít nhất đây cũng là một lời cầu nguyện ngấm ngầm và chua xót, trước cảnh nhiều mạng người bị cướp đi một cách vô nghĩa như thế. Một cán bộ biên phòng Việt Nam đã bị chết, vợ anh ta đang mang bầu. Theo báo chí Việt Nam, cả hai nạn nhân đều không phải quân nhân trực tiếp chiến đấu. Còn về phía các nạn nhân người Tân Cương và những người còn sống sót, thì chúng ta chẳng có thông tin gì. Hoàn toàn không, nhưng đã có những bức ảnh như thế, ghi lại những cái chết tức tưởi và cảnh người ta bị cưỡng bức hồi hương!

Sau khi tôi đăng tải ảnh các nạn nhân trên ba chiếc xe bò, một Twitterer Trung Quốc tên là Wang Bing ở địa chỉ tom2009cn (giới thiệu về bản thân là “Kẻ thù của Độc tài”) viết cho tôi như sau: “Chở xác người kiểu ấy cho thấy rõ ràng hai nhà nước cộng sản thờ ơ và vùi dập nhân phẩm của bất kỳ ai như thế nào. Họ giống nhau cả”. Tôi đáp: “Dưới chế độ độc tài, người sống còn chẳng có nhân phẩm, thì chắc chắn sau khi chết càng không có”. Wang viết: “Chuyện này nhất định phải chấm dứt”. Tôi đáp: “Sự thật và công lý sẽ chiến thắng dối trá và bạo tàn. Tôi tin chắc như thế”. Wang viết: “Chắc chắn vậy!”.

Vâng, câu chuyện về các nạn nhân Duy Ngô Nhĩ này và những người còn sống sót rồi sẽ được đưa ra ánh sáng vào một ngày nào đó, và công lý sẽ đến với họ. Dù chính quyền Trung Quốc và Việt Nam vẫn tiếp tục đàn áp đối kháng và bỏ tù người bất đồng chính kiến, nhưng sự chống đối thậm chí càng mạnh mẽ hơn. Họ có thể bắt giam chúng ta, nhưng không bao giờ họ bắt được tất cả chúng ta. Họ có thể giết chúng ta, nhưng không bao giờ họ giết được tất cả.

Đến đây, tôi muốn trích dẫn một đoạn trong Tuyên ngôn Đảng Cộng sản của Các Mác và Ăng-ghen, mà hồi còn bé tôi từng bị bắt phải học thuộc: “Chúng quẳng công nhân, những người vốn đã tuyệt vọng, ra đường. Chúng tiến xa hơn và sâu hơn vào các thị trường chưa bị bóc lột hoặc các thị trường còn có thể bị bóc lột hơn. Và khi làm như vậy, chúng đang tự đào huyệt chôn mình. Tư sản đã mở đường cho khủng hoảng tồi tệ hơn bao giờ hết”.

Những tên độc tài ở Trung Quốc và Việt Nam không phải là cộng sản thật sự; chúng là lũ tư sản giả danh cộng sản. Chúng là Tư sản Quyền lực, khái niệm do nhà báo lão làng người Trung Quốc Yang Jisheng (Dương Kế Thằng [?]), tác giả cuốn “Tombstone: the Great Chinese Famine, 1958-1962” (Bia mộ: Nạn đói khủng khiếp ở Trung Quốc giai đoạn 1958-1962), đưa ra. Cha của ông chết đói trong thời kỳ Đại Nhảy Vọt, và ông Yang đã bỏ ra hơn 10 năm nghiên cứu các ghi chép chính thức về nạn đói và ăn thịt người ở Trung Quốc – đếm được vô số xác chết – khoảng 50 triệu người, trong số đó có 11 người là họ hàng của tôi.

Nhiều thập kỷ sau, những con quỷ hút máu người, thèm khát quyền lực đó vẫn tưởng là chúng có thể kiểm soát hàng tỷ người chỉ bằng dối trá và bạo lực. Chúng tưởng chúng có thể chặn Internet, bỏ tù các nhà hoạt động và kiểm soát suy nghĩ của chúng ta. Chúng nhầm rồi. Không lẽ chúng không nhận ra là chúng đang tự đào sâu hơn huyệt mộ của mình? Và thậm chí một vài kẻ trong số chúng đã kết thúc cuộc đời một cách khá bạo lực, như những tên cán bộ quản lý đô thị (chengguan - một lực lượng được nhà nước thuê để quản lý đô thị, có lẽ cũng giống như dân phòng ở ta - ND) tàn bạo đã phải vật vã mà chết sau khi bị đám đông đánh tơi bời, vào hôm thứ bảy (19/4) tại thành phố Ôn Châu ở miền đông Trung Quốc. Chúng đã đánh đập tàn nhẫn một người dân, vì anh này quay phim cảnh chúng hành hung một người bán rau. Hàng nghìn người xúm lại và đánh trả chúng, bằng bất kỳ thứ vũ khí gì họ có thể tìm được: gậy, bình cứu hỏa… Hàng trăm cảnh sát chống bạo động được điều tới hiện trường, dùng hơi cay giải tán đám đông. Nhưng thiệt hại đã xảy ra rồi… máu đổ khắp nơi. Thi thể tả tơi của đám cán bộ nằm ngổn ngang rất nhục nhã trong một xe tải đầy máu.

Trong khi rất nhiều người Trung Quốc trên mạng xã hội reo hò ủng hộ hành động trả đũa, coi đó là một hành vi đúng đắn, thì một số, kể cả tôi, kêu gọi mọi người bình tĩnh lại. Bạo lực không thể là giải pháp cho khủng hoảng, cũng như không thể là vũ khí chống lại bạo lực. Nhưng Trung Hoa thật sự là một ngọn núi lửa; bất kỳ cái gì giống như vụ việc ở Ôn Châu này đều có thể châm ngòi cho hiệu ứng domino lan rộng trên khắp đất nước, để rồi sẽ đưa đến một chính biến vốn được trông đợi từ lâu, và sẽ san phẳng đất nước. Tôi sợ phải hình dung đến cái cảnh những xác chết đầy máu nằm vạ vật khắp nơi, dù đó là thi thể của người vô tội hay của thủ phạm. Tôi đang cố hết sức để có được một cuộc cách mạng ôn hòa, và tôi hy vọng đổ máu càng ít càng tốt. Trong khi “tư sản mở đường cho khủng hoảng tồi tệ hơn” như Mác từng rao giảng 166 năm về trước, tôi thật sự hy vọng cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất của Đảng Cộng sản rồi cuối cùng sẽ đến, nhưng tôi sợ phải nhìn thấy thêm nhiều thi thể đẫm máu… Tôi chỉ muốn những tên độc tài kia và đồng chí của chúng sẽ phải ra tòa và bị tống giam, tài sản của chúng trên khắp thế giới bị phong tỏa. Tôi nóng lòng muốn thấy chúng bị Interpol truy nã, và những của cải, tiền bạc chúng ăn cướp của người dân sẽ được trả lại cho người dân. Nhưng, mặc dù tôi đang góp phần vào một tiếng nói ngày càng lớn để lật đổ Đảng Cộng sản, tôi cũng muốn góp thêm tiếng nói của tôi vào một phong trào đấu tranh ôn hòa, phi bạo lực.

Sự thật và tình thương là vũ khí thật sự của chúng ta. Tôi mong chờ đến cái ngày tôi không còn phải nhìn vào những bức ảnh xác chết hay là ngày nào cũng phải viết về những thảm kịch…

*******************

Chú thích:

Để các bạn biết thêm về tác giả Đường Lộ (Rose Tang, 唐路): Dưới đây là một đoạn trong bài báo trên tờ MintPress viết về cô, tháng 6/2013:

“Vào cái đêm 3/6/1989, Rose Tang, 20 tuổi, mặc đồ đen từ đầu đến chân để tránh bị phát hiện, vớ lấy con dao găm và lẻn ra ngoài Học viện Ngoại ngữ Bắc Kinh, rồi đạp xe đến quảng trường Thiên An Môn.

“Lúc đó, tôi đã sẵn sàng chết cho dân chủ” – cô nói với phóng viên Mint Press trong cuộc phỏng vấn (sau này).

“Buổi sáng hôm sau, tôi ở trong số những người cuối cùng rời khỏi quảng trường. Hỗn loạn. Tôi giẫm lên những xác chết. Tôi không biết họ chết chưa. Nhưng tôi đã bị đánh; công an cầm gậy dài quật chúng tôi túi bụi”.

“Tôi bị ép vào giữa đám đông và xe tăng, thế là tôi trèo lên xe tăng để chạy ra ngoài. Tôi đã phải bò dưới nòng súng máy của một công an”.

Nhảy được ra bên ngoài, cô thấy một toán phóng viên CNN đứng trước mặt, đang tìm người để phóng vấn. “Họ chĩa máy quay phim vào tôi, và tôi nói tôi đang phẫn nộ. Nhiều người chết lắm rồi”.

Sau đó Tang và các bạn ở trường phải lẩn vào các con ngõ nhỏ của Bắc Kinh để trốn khỏi đám lính, rồi họ bắt xe chạy về ký túc xá. Mặc dù nhiều sinh viên trốn học ở nhà với bố mẹ ở Bắc Kinh hoặc các nơi khác, nhưng Tang vẫn ở trường. Có tin đồn là nội chiến sắp bùng nổ, và cô không muốn đứng ngoài sự kiện đó. Vài ngày sau, chính quyền ra lệnh bắt tất cả các sinh viên đứng đầu cuộc nổi dậy, trong đó có Tang. Nhưng may là khi công an đến nhà, cô lại đang ngủ và không nghe tiếng gõ cửa. Họ bắt nhầm người khác.

Tang chỉ biết về cuộc thoát nạn trong gang tấc này của cô vào ngày hôm sau, khi phòng công tác chính trị ở khoa của cô thông báo lại cho cô về những gì vừa xảy ra...”.

Hiện nay, Tang là một người viết, một họa sĩ ở New York.

Đoan Trang biên dịch

Trí Nhân Media