2-10-2012
Hình bên: Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng đọc
diễn văn khai mạc Hội nghị lần thứ sáu BCH Trung ương Đảng hôm 01/10/2012. Photo courtesy of chinhphu.vn
Các phân tích gia quốc tế cho rằng việc ra đi của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lúc này có thể chưa hẳn đã là điều tốt mà còn có thể là dấu hiệu của bất ổn định. Đó cũng là điều mà những lãnh đạo Đảng không muốn thấy vào lúc này khi uy tín của họ trong dân đang xuống rất thấp, và do đó họ sẽ có thể phải duy trì tình trạng ‘cân bằng tạm thời’ ít nhất là vào lúc này.
Hội nghị Trung ương 6 Ban chấp hành Trung ương đảng Cộng sản Việt Nam vừa bắt đầu vào ngày 1 tháng 10 vừa qua.
Mâu thuẫn nội bộ ĐCS
Trong bài diễn văn khai mạc hội
nghị Trung ương 6 diễn ra vào ngày 1 tháng 10 vừa qua, dù nhấn mạnh hội nghị
Trung ương lần này chưa bàn về nhân sự quy hoạch cụ thể, Tổng Bí Thư Nguyễn Phú
Trọng cũng xác định hội nghị lần này là bước chuẩn bị về nhân sự chủ chốt trong
đảng Cộng sản nhiệm kỳ từ năm 2016 đến 2021. Tuy nhiên cũng có những ý kiến cho
rằng hội nghị lần này sẽ có thể dẫn đến một số thay đổi nhân sự trong Ban chấp
hành Trung ương với 175 ủy viên.
Giáo sư Carl Thayer, thuộc Học viện
Quốc phòng Úc, trong bài viết được đăng tải trên website của mình vào ngày 2
tháng 10 vừa qua cho rằng ‘Ban chấp hành Trung ương là cơ quan đưa ra quyết định
cuối cùng của đảng Cộng sản giữa các kỳ đại hội đảng. Tất cả các ủy viên Bộ
Chính trị và ủy viên của Ban Chấp hành Trung ương đều phải chịu trách nhiệm trước
cơ quan này’.
‘Hội nghị Ban chấp hành Trung
ương có quyền loại bỏ bất cứ thành viên nào bao gồm cả các thành viên của Bộ
Chính trị. Ban Chấp hành Trung Ương cũng có quyền bổ sung, và chỉ định các ủy
viên mới vào Bộ Chính trị’, tác giả viết tiếp.
Lý luận này của giáo sư Carl
Thayer được đưa ra dựa trên căn cứ về bối cảnh thực tế giữa lúc hội nghị diễn
ra. Đó là tình hình kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, nạn tham nhũng trầm trọng
chưa được giải quyết dứt điểm, và nhất là có những đồn đoán về những vụ đấu đá
nội bộ giữa các lãnh đạo đảng Cộng sản liên quan đến việc ai là người sẽ phải
chịu trách nhiệm trước nạn tham nhũng tràn lan, sự yếu kém của các doanh nghiệp
nhà nước và hệ thống ngân hàng, cùng tình hình kinh tế không mấy khả quan.
Từ nhiều tháng nay, các trang mạng
bị chính quyền Việt Nam gọi là ‘lề trái’ đã liên tục đưa các tin, bài về những
vụ đấu đá nội bộ đảng, trong đó có nhiều chi tiết liên quan đến các vụ làm ăn của
những người được coi là thân cận với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Đỉnh điểm là vụ
bắt giữ ông trùm ngân hàng Nguyễn Đức Kiên vào tháng 8 vừa qua, và kéo theo đó
là một loạt các vụ bắt giữ, truy tố những quan chức ngân hàng có liên quan
khác.
Nhận xét về những đấu đá nội bộ
và khả năng giải quyết những mâu thuẫn này tại hội nghị trung ương 6, nhà báo tự
do Nguyễn Minh Cần từ Nga cho biết:
"Thực ra bây giờ có 2 phe
rõ, một phe của ông Chủ Tịch nước, cùng đứng phe đó có cả ông Tổng Bí Thư. Một
phe là của ông Thủ tướng. trong quan hệ hiện nay mà nói thì ông Chủ Tịch nước
và ông Tổng Bí Thư về mặt bề ngoài dường như có một cái có thể tạm gọi là chính
nghĩa, vì các vị đấu tranh chống tham nhũng. Mà nạn tham nhũng ở nước mình thì
dân chịu nhiều đau khổ và họ không tán thành. Dường như các vị đó nắm được ưu
thế về tinh thần như vậy nhưng cuộc đấu tranh là rất gay go vì ông Thủ tướng nắm
nhiều quyền lực, đặc biệt là ông nắm về quyền lực kinh tế, nắm bộ máy công an,
và phần nữa rất quan trọng là quân đội. Nên lực của ông mạnh hơn nhiều. Cho nên
tôi nghĩ là mình không nên đặt vấn đề sẽ có một phe thắng, một phe bại hoàn
toàn, vì tương quan lực lượng như vậy nên cuộc đấu tranh còn nhùng nhằng, chưa
dứt khoát trong đại hội này."
Nói về những mâu thuẫn trong nội
bộ đảng Cộng sản, giáo sư Carl Thayer cho biết mâu thuẫn này đã có từ lâu và xuất
phát từ việc trao quá nhiều quyền lực cho Thủ tướng chính phủ. Ông nói:
"Quyền lực của chính phủ, của
Thủ tướng đã ngày một lớn hơn bao trùm lên nhiều mặt đời sống kinh tế. Quyền lực
của Thủ tướng còn lớn hơn cả nhà nước và Đảng vì quản lý cả doanh nghiệp trong
và ngoài nước. Bản thân Thủ tướng cũng muốn đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng, mà có
lúc không chú ý đến những hậu quả kéo theo và điều này đã khiến cho một số người
trở nên giàu có một cách nhanh chóng, và tạo dựng những mạng lưới gây ảnh hưởng.
Vì Việt nam còn yếu trong lĩnh vực luật pháp, và mối quan hệ cá nhân quan trọng
hơn luật pháp, cho nên những mạng lưới gây ảnh hưởng và tham nhũng đã trở thành
vấn đề lớn. Điều đang xảy ra bây giờ là nhà nước đang cố gắng thu hồi lại quyền
lực để đảng có thêm quyền lực kiểm soát."
Chưa bàn về nhân sự
Dẫn chứng đầu tiên trong việc thu
hẹp quyền lực của Thủ tướng có thể thấy ngay sau hội nghị Trung ương 5 vào tháng
5 vừa qua, khi Trung ương Đảng quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về
phòng chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính Trị, do Tổng Bí thư làm Trưởng ban,
thay vì đặt dưới quyền của Thủ tướng như hiện nay.
Cũng có những đồn đoán trên các
trang mạng gần đây cho rằng có khả năng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ phải ra đi
sau hội nghị lần này. Một điều rất hiếm khi xảy ra. Theo blog Cầu Nhật Tân thì
đã có một trường hợp bị lật đổ giữa nhiệm kỳ như vậy là vào hội nghị 12 vào năm
2001 khi Tổng Bí Thư Lê Khả Phiêu bị các đối thủ lật đổ. Tuy nhiên theo Giáo sư
Carl Thayer thì điều này khó có thể xảy ra trong hội nghị lần này:
"Theo tôi đánh giá khi nhìn
vào những gì đang xảy ra thì ông Dũng chỉ bị đẩy cho lui lại một chút, một phần
trong mạng lưới của ông ta bị phá vỡ và ông ta sẽ không còn đầy quyền lực như
trước. Và do đó ông ta sẽ phải chịu trách nhiệm chung trước toàn thể chứ không
bị cách chức. Bởi vì tìm một người thay thế ông Thủ tướng cho Việt Nam thì có
nghĩa là lấy một người từ hàng ngũ Phó Thủ tướng đưa lên, mà những người này
thì đều do ông Thủ tướng lựa chọn cả cho nên việc loại bỏ Thủ tướng bây giờ đồng
nghĩa với việc phải làm cả việc xáo trộn hàng ngũ chính phủ để có thể mang một
người vòng này vào."
Trong bài viết đăng trên website
của mình về hội nghị Trung ương 6, Giáo sư Carl Thayer nhận định có nhiều khả
năng Ban chấp hành Trung ương sẽ kỷ luật một vài ủy viên. Đã có những tin cho
biết có một vài vị đã bị kỷ luật hoặc bố trí nhiệm vụ mới trong tháng trước.
Theo đồn đoán trên các trang mạng thì rất có thể Thống đốc Ngân hàng Nhà nước
Nguyễn Văn Bình sẽ là người phải ra đi sau hội nghị lần này.
Các phân tích gia quốc tế cho rằng
việc ra đi của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lúc này có thể chưa hẳn đã là điều tốt
mà còn có thể là dấu hiệu của bất ổn định. Đó cũng là điều mà những lãnh đạo Đảng
không muốn thấy vào lúc này khi uy tín của họ trong dân đang xuống rất thấp, và
do đó họ sẽ có thể phải duy trì tình trạng ‘cân bằng tạm thời’ ít nhất là vào
lúc này.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét