PHẢN BIỆN NHÀ BÁO

Thành Đồng Nguyên Giáp
20-9-2012

Đối với cá nhân tôi, khó mà nói là nghề nhà báo thì cao quý hơn nghề nấu ăn, làm nông, tài xế, kinh doanh, bảo vệ hay cơ khí… Mỗi nghề mang lại mỗi giá trị cần thiết cho xã hội. 

Chức phận cao quý của nghề tài xế là phải đưa người / hàng đảm bảo an toàn, đúng luật và đúng giờ. Đó là đạo đức nghề nghiệp. Tôi thích kết bạn thân ruột thịt với anh tài xế bình thường hơn là một anh nhà báo nổi tiếng & ba hoa. Tôi cũng không nghĩ là làm nghề nhà báo thì biết nhiều hơn nếu như anh ta chỉ đọc lại hay lượm lặt đâu đó rồi tổ chức lại thành 1 bản tin của mình.

Do vị trí nghề nghiệp, kỹ năng và phương tiện nghề nghiệp, đương nhiên nhà báo dễ làm cho mọi người biết đến mình, khả năng và những việc mình làm hơn anh tài xế & những người khác. 

Nhà báo thì đưa tin và tạo tin. Họ ảnh hưởng đến số đông công chúng. Họ càng trở nên đặc biệt hơn trong một cộng đồng xã hội bị bưng bít thông tin & hạn chế tối đa tự do ngôn luận. Có lúc doanh nghiệp & dân chúng bình thường sợ nhà báo còn hơn sợ công an. Có phải vì điều này mà nhà báo được mọi người xếp vào nhóm ‘quyền lực thứ 4’ – ngang hàng với quyền lực lập pháp / hành pháp / tư pháp đang vận hành xã hội?

Đúng và không đúng, vẫn theo quan điểm riêng cá nhân tôi. Đúng,

(1) khi mà họ phản ánh các sự thật, các giá trị / nguyện vọng của cộng đồng xã hội và không bị ảnh hưởng bởi các thế lực bóp méo nào;

(2) họ đại diện cho các lợi ích chung của cộng đồng xã hội mà họ đang cùng sống và mưu cầu hạnh phúc & phát triển – không phải riêng cho một cá nhân hay một nhóm nhỏ nào hết hay một thế lực bên ngoài cố gắng khuynh đảo;

(3) họ phải là người có nhân cách và bản lĩnh đủ bền để có thể bảo vệ sự thật, giữ vững quan điểm & tầm nhìn và không để các tác động lợi ích ích kỷ bẻ cong ngòi bút, góc nhìn của họ;

(4) họ cần phải có phương tiện – không bị hạn chế bởi các khuôn khổ triệt tiêu sự thật, để truyền đạt trọn vẹn thông điệp.

700 tờ báo được khuôn mẫu hình thành bởi các cơ quan công quyền cùng với hàng ngàn nhà báo có thẻ thuộc hội nhà báo được giám sát & định hướng thường xuyên bởi Bộ TTTT, Ban Tuyên giáo, các cấp ủy đảng & chính quyền. Vài trăm nhà báo tự do khác đưa tin trên phương tiệninternet bị can thiệp. Một số khác thì lén lút thiếu kiểm chứng. Vậy thì làm sao mà có thể gọi là quyền lực thứ 4 – quyền lực công chúng & sự thật?

Cũng giống như nghề tài xế, nếu nhà báo không đảm bảo được các chức phận của mình thì không thể gọi là “nhà báo cao quý” hay “quyền lực” này nọ. Anh có làm được gì đâu, ngoại trừ đưa các tin theo định hướng sẵn hoặc các việc lẻ tẻ ngắt khúc và các tranh cãi hơn thua cỏn con về quan điểm này nọ. Một nhúm nhỏ mà các anh còn không gắn kết được thì hi vọng gì đến việc bảo vệ sự thật, lẽ phải, các giá trị con người & đấu tranh cho sự thịnh vượng của 90 triệu dân – cái cộng động mà các anh đang cùng mưu sống. Một số thì ba hoa chích chòe và xây dựng hình ảnh cá nhân hỡm để mưu cầu cho các mục tiêu ích kỉ.

Các anh thử xem kỹ lại mình xem. Phần lớn các anh như những con cua có nhiều càng – mỗi càng là một cây viết mà các anh sử dụng cho các mục đích khác nhau vì các lợi ích khác nhau. Rồi các anh không thể gom lại với nhau vì vướng viu các cái càng. Rõ khổ!

http://huynhngocchenh.blogspot.com/2012/09/phan-bien-nha-bao.html