15-8-2012
NÓI THẬT ĐỂ CỨU NƯỚC
(đầu đề của Quê Choa)
Nhưng nếu mở cuộc thi sáng tác về “quốc nạn giả dối” thì các
tác phẩm sẽ vô cùng phong phú, và rất có thể sẽ xuất hiện những tác phẩm “tương
xứng với thời đại” vì tư liệu thì ngồn ngộn, trên dối trá to, dưới dối trá nhỏ,
trong nhà ngoài ngõ… đâu đâu chả sờ thấy dối trá, xử tội dối trá thì có mà tù cả
nước.
Có lẽ chỉ cần hai chữ LÊN NGÔI là đủ nói lên tất cả: Vì đã
lên ngôi (dĩ nhiên là ngôi cao, ngôi thống trị) thì nó “thống trị xã hội”, nó
làm thoái hóa cả “hệ thống” tức là “từ A đến Z” và tình trạng đương nhiên là “trầm
kha”. Mặt khác đã “lên ngôi” thì vua chúa nào rồi cũng đến lúc mất ngôi, “vua Dối
trá” cũng vậy, có thể nào trường cửu?
Tuy vậy nói về Dối trá khó nhất là tìm ra nguyên nhân vì từ
đó mới có phương sách chữa trị. Trong 5 câu hỏi mà Blogger
Alan Phan đề cập (tại
đây!) thì câu thứ tư (Yếu tố nào đã gây nên những hệ quả này: dân trí, kinh
tế, lịch sử hay thể chế?) hẳn là câu trung tâm.
Xin để bạn đọc cùng suy nghĩ. Riêng tôi lưu ý đến ý kiến của
GS Trần Kinh Nghị: “làm thì láo, báo cáo thì hay” cùng thói “chạy
theo thành tích” vốn phát xuất từ thời XHCN ở Miền Bắc”…, và “Nó bắt nguồn
từ thời kỳ cách mạng giải phóng dân tộc”… Cả hai yếu tố mà GS Trần Kinh
Nghị đề cập đều là những yếu tố nhất thời nổi lên, mà đã nhất thời thì còn
cơ may sửa đổi.
Nghĩa là dân ta vốn có “gốc” tốt, chỉ nhất thời bị những xáo
động của chế độ chính trị làm cho “mất gốc” (chữ của ông Dương Trung Quốc). Chứ
nếu dối trá là bản chất gắn với những yếu tố trường cửu của lịch sử và dân tộc
Việt Nam thì dân tộc ta đã “mạt kiếp” từ lâu, chứ làm gì có những trang sử oai
hùng và những di sản văn hóa phi vật thể ở tầm cao để con cháu ngày nay ngẩng mặt
cùng thiên hạ?
Sẽ không ngoa khi nói:
Cả nước dối trá sẽ mất nước! Diệt
trừ Dối trá để cứu nước! Nói thật để cứu nước!
http://boxitvn.blogspot.com/2012/08/gia-doi-len-ngoi-ao-uc-suy-oi.html#more
===============
Lời bình của Alan
14-8-2012
5 CÂU HỎI
Một bạn BCA gởi tôi bài viết trên đăng trên BBC cách đây vài tháng để xin tôi câu bình luận. Thực tình, tôi không chắc là mình có được sự hiểu biết sâu rộng về xã hội này cũng như một góc nhìn khách quan để đánh giá một vần nạn có thể nói là nghiêm trọng và căn bản trong sự vận hành của một quốc gia.
Tôi xin dành sân chơi này cho các bạn: những người con của tổ quốc đang trải nghiệm trong môi trường; đang có những băn khoăn bức xức (hay đang an hưởng hạnh phúc); muốn nhìn thấy một Việt Nam khác biệt (hay vẫn như thế); và có một tình yêu quê hương sâu đậm (hay makeno).
Tôi xin đề nghị vài câu hỏi.
- Sự giả dối có lan tràn từ A đến Z hay không? Hay chỉ là cục bộ và không trầm trọng đến vậy?
- Đây có phải là một vấn đề cơ chế cần tái cấu trúc toàn bộ? Hay có thể sừa sai từng phần?
- Nếu sự xuống cấp của xã hội quá tồi tệ thì bản thân và gia đình bạn sẽ chịu đựng và tốn tại như thế nào? Trong bao lâu?
- Yếu tố nào đã gây nên những hệ quả này: dân trí, kinh tế, lịch sử hay thể chế?
- Bạn có thể tạo cho mình một ốc đảo thanh bình giữa những nhiễu nhương?
Let the game begins…trong những ngày hè lười biếng và nóng nực.
Alan
http://www.gocnhinalan.com/blog-cua-alan-va-bca/gia-doi-len-ngoi.html
============
Thanh Quang
24-6-2012
GIẢ DỐI LÊN NGÔI, ĐẠO ĐỨC SUY ĐỒI
Từ A đến Z
Qua bài “Lạm bàn về căn bệnh dối trá tại Việt Nam”,
Giáo sư Trần Kinh Nghị từ Hà Nội đề cập tới điều có thể nói hài hước – nhưng
chua chát – rằng “ở Việt Nam mọi thứ đều giả, chỉ có dối trá là có thật!”
Một nhà giáo dục luôn quan tâm cho vận nước, dân tộc là GS
Hà Văn Thịnh từ Huế cảnh báo rằng tình trạng giả dối ở Việt Nam giờ lan tỏa từ “A
đến Z”, khi cảnh nhiễu nhương, tự tung tự tác đang hoành hành xã hội Việt Nam:
“Trong bản chất xã hội Việt Nam có sự giả dối, vô cảm, ích kỷ, sự tàn nhẫn. Đó là tất cả những gì biểu hiện của văn hóa Việt Nam hiện nay. Nói ra chẳng ai thích đâu. Nhưng đó là sự thật. Vì sao? Vì giờ người ta giả dối từ A tới Z, từ trên xuống dưới. Ai muốn làm gì thì làm, ai muốn lừa ra sao thì lừa, muốn tự tung tự tác hay ăn cướp thế nào đó vẫn được.”
Tác giả giải thích:
“Nó bắt nguồn từ thời kỳ cách mạng giải phóng dân tộc, trải
qua nhiều biến cố lịch sử với những phong trào thi đua và những đợt cải cách ruộng
đất, cải tạo công thương, nhân văn giai phẩm v.v… khiến xã hội bị xáo trộn,
lòng người đảo điên. Những thời kỳ kinh tế khắc khổ cũng khiến con người ta trở
nên bon chen và thủ đoạn. Tất cả tạo nên lối sống và tư duy phức tạp, thường
mang tính hai mặt, nói và làm không đi đôi với nhau.”
Căn bệnh trầm kha
Vẫn theo GS Trần Kinh Nghị, thói “làm thì láo, báo cáo thì
hay” cùng thói “chạy theo thành tích” vốn phát xuất từ thời XHCN ở Miền Bắc đã
góp phần làm trầm trọng thêm căn bệnh dối trá ở Việt Nam hiện nay, và đã trở
thành “căn bệnh trầm kha bám sâu rễ trong toàn xã hội đến độ ai không biết nói
dối, không biết làm ẩu và không biết ‘ăn theo nói leo’ thì không thể tồn tại”.
Và tác giả báo động rằng tệ nạn bè phái, tham nhũng nghiêm
trọng tràn lan trên khắp quê hương hiện nay cũng có nguyên nhân sâu xa từ căn bệnh
dối trá ấy, để từ đó, sinh sôi và dung dưỡng cho “những kẻ bất tài, vô đạo đức
nhưng thích làm quan”.
Nhà văn Nguyên Ngọc qua bài “Cần một cuộc tự vấn” đã
thẳng thắn đề cập tới “một trạng thái chán chường sâu sắc và mênh mông về
đạo đức xâm chiếm mọi con người”. Theo cái nhìn của nhà văn Nguyên Ngọc thì tâm
trạng chán chường trước sự sa sút về đạo đức ấy phát sinh từ một “căn bệnh” cứ “vây
kín quanh mình”, “va vào đâu cũng gặp” dưới “mọi kiểu trắng trợn
hay tinh vi”, đó là sự giả dối.
Nhà văn Nguyên Ngọc phân tích:
“Tôi cho rằng căn bệnh nặng nhất, chí tử nhất, toàn diện nhất
của xã hội ta hiện nay là bệnh giả dối. Chính cái giả dối tràn lan khiến người
ta không còn thật sự tin vào bất cứ điều gì nữa. Câu hỏi thường trực bây giờ: Tốt
để làm gì? Sạch để làm gì? Quên mình để làm gì? Xả thân chống lại cái xấu, cái
giả để làm gì? Liệu rồi có ai, có cơ chế nào bảo vệ những nỗ lực đạo đức đó
không? Hay thậm chí bị cả cơ chế quật đánh lại như vẫn thấy không hề ít?”
Đang thống trị xã hội
Nhà văn Trần Mạnh Hảo cũng không tránh khỏi âu lo khi căn bệnh
giả dối ấy “đang thống trị xã hội” Việt Nam, mà chủ yếu bắt nguồn từ tình trạng
thiếu trung thực của nền giáo dục nước nhà: Nhưng toàn bộ hệ thống đã hư, đã
sai rồi, thì phải thay đổi cả hệ thống mới cải tạo được xã hội hiện nay. Hiện sự
giả dối đang thống trị xã hội chúng ta.
Nhà văn Trần Mạnh Hảo
“Sự giả dối tồn tại ở xã hội Việt Nam lâu rồi. Ngay trong
lãnh vực giáo dục, ông phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân phụ trách các mặt văn
hóa-giáo dục cũng khẳng định là tình trạng thiếu trung thực trong giáo dục là bệnh
lớn nhất tại VN.
Mà giáo dục là gì? Giáo dục là dạy cho con người trở thành
người. Nó dạy cho con người phải có đạo đức. Mà cái đầu tiên của đạo đức là
chân thật. Giả dối thì trái ngược lại, là phản giáo dục. Vừa rồi nhà bác học
toán học Hoàng Tụy cũng vừa viết một bài rất hay góp ý cho Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng về tái cấu trúc xã hội
Theo GS Hoàng Tụy thì không thể nào tái cấu trúc xã hội. Bởi
vì tái cấu trúc là những bộ phận rời. Nhưng toàn bộ hệ thống đã hư, đã sai rồi,
thì phải thay đổi cả hệ thống mới cải tạo được xã hội hiện nay. Hiện sự giả dối
đang thống trị xã hội chúng ta.”
Cả một hệ thống
Cách nay chưa lâu – tức hồi cuối năm ngoái, vào một buổi chiều
cuối năm, khi “giá rét và nỗi buồn… tràn ngập tâm hồn khiến nỗi lòng chùng
xuống”, TS Nguyễn Xuân Diện đã phóng bút bài “Chiều cuối năm nhìn lại”,
qua đó ông không quên lưu ý tới “những vụ giết người cướp của ngày càng
táo bạo, kẻ thủ ác tuổi đời càng ngày càng trẻ và cách thức giết người càng
ngày càng dã man, độc án, quyết liệt” hơn.
Nhà văn Trần Mạnh Hảo cũng có cái nhìn tương đồng về việc xã
hội Việt Nam ngày nay – mà theo lời ông, “xuống cấp chưa từng thấy”:
“TS Nguyễn Xuân Diện nói thế là chính xác bởi vì điều đó có
rất nhiều người đã khẳng định rồi. Ngay cả nghị viên Quốc hội Việt Nam Dương
Trung Quốc cũng nói rằng thế hệ chúng ta là thế hệ mất gốc. Mà mất gốc là mất
những giá trị tốt đẹp của Việt Nam.
Còn xã hội Việt Nam hiện nay, về mặt đạo đức, xuống cấp chưa
từng thấy. Tình trạng này đầy tràn những mặt báo “lề phải”: Ngày nào cũng cướp,
cũng giết, cũng có những tội phạm xã hội khủng khiếp. Nó tràn lan, không còn là
hiện tượng riêng lẻ, mà cả hệ thống như vậy rồi.”
Nếu ngày xưa – cách nay hơn một thế kỷ – nhà thơ Trần Tế
Xương than phiền và báo động tình trạng xã hội VN lúc đó suy đồi về đạo đức,
khi:
Nhà kia lỗi đạo con khinh bố
Mụ nọ chanh chua vợ chửi chồng
thì ngày nay, tình hình đạo đức sa sút ngày càng trầm trọng
trong nước đang gây bất an, trăn trở triền miên cho những người có tâm huyết với
quê hương.
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/deceptions-enthroned-fallof-trad-morality-06242012093655.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét