Nhóm tác giả và biên tập: Michael Forsythe; Shai Oster;
Natasha Khan; Dune Lawrence; Amanda Bennett; Peter Hirschberg; Ben Richardson
Người dịch: Dương Lệ Chi
Ông
Tập Cận Bình, người đang chuẩn bị trở thành chủ tịch kế tiếp của Trung Quốc, đã
cảnh báo các quan chức tại một hội nghị chống tham nhũng năm 2004: “Hãy kiểm
soát vợ chồng, con cái, người thân, bạn bè và thuộc cấp của các đồng chí, và
nguyện không sử dụng quyền lực để trục lợi cá nhân“.
Khi ông Tập thăng tiến trong hàng ngũ Đảng Cộng sản, gia
đình mở rộng của ông đã phát triển lợi ích kinh doanh của họ gồm khoáng sản,
bất động sản và thiết bị điện thoại di động, theo tài liệu công khai do
Bloomberg biên soạn.
Các lợi ích này bao gồm đầu tư vào các công ty với tổng trị
giá là 376 triệu đô la, 18% cổ phần đầu tư gián tiếp trong một công ty đất hiếm
có trị giá 1,73 tỉ đô la, nắm giữ cổ phần 20,2 triệu đô la trong một công ty
công nghệ có trong giao dịch chứng khoán. Các con số này không hạch toán các
khoản nợ và do đó không phản ánh giá trị tài sản thực của gia đình.
Tài liệu cho thấy, không có tài sản nào có nguồn gốc từ ông
Tập, sẽ bước sang tuổi 59 trong tháng này, hay vợ của ông là bà Bành Lệ Viên,
49 tuổi, một ca sĩ nổi tiếng của Quân đội Giải
phóng Nhân dân Trung Quốc, hoặc cô con gái của họ. Không có dấu hiệu ông
Tập can thiệp để thúc đẩy các giao dịch kinh doanh cho người thân của ông, hoặc
bất kỳ hành vi sai trái nào của ông Tập, hoặc gia đình mở rộng của ông.
Trong khi các khoản đầu tư được nhiều công ty che giấu khỏi
ánh mắt công chúng, chính phủ hạn chế việc tiếp cận các tài liệu của công ty và
trong một số trường hợp bị kiểm duyệt trên mạng, các khoản đầu tư đó được xác
định trong hàng ngàn trang hồ sơ lưu trữ.
 |
| Lối vào căn biệt thự ở Belleview Drive, công tắc bấm chuông treo lủng lẳng. Ảnh: Bloomberg |
Manh mối này cũng dẫn đến một ngôi biệt thự trên sườn đồi
nhìn ra biển Đông (Nguyên văn: biển Hoa Nam) ở Hong Kong, với trị giá ước tính
khoảng 31,5 triệu đô la. Công tắc chuông cửa lủng lẳng nối với dây điện, và
hàng xóm ở đó cho biết nhiều năm qua không có ai ở trong căn nhà này. Gia đình
này sở hữu ít nhất sáu tài sản khác ở Hồng Kông với tổng giá trị ước tính 24,1
triệu đô la.
Ban Thường vụ
Ông Tập đã được thăng tiến trong đảng ba thập niên qua, đã
giữ các chức vụ lãnh đạo ở một vài tỉnh và vào Ban Thường vụ Bộ Chính trị hồi
năm 2007. Trên đường thăng tiến, ông đã xây dựng uy tín cho một chính phủ trong
sạch.
Ông dẫn đầu chiến dịch chống tham nhũng ở Chiết Giang, một
tỉnh duyên hải giàu có, nơi ông đã đưa ra cảnh báo “kiểm soát” nói trên cho các
quan chức trong năm 2004, theo một tài liệu do Nhân Dân Nhật báo công bố. Ở
Thượng Hải, ông được đưa lên nắm giữ chức bí thư thành ủy sau vụ bê
bối 3,7 tỉ nhân dân tệ (khoảng 582 triệu đô la).
Một bức điện tín hồi năm 2009 của Đại Sứ quán Mỹ ở Bắc Kinh,
dẫn lời một người quen của ông Tập nói rằng, ông không bị mua chuộc, cũng không
bị tiền bạc chi phối. Ông Tập đã “đánh bại xã hội thương mại hóa Trung Quốc,
với những kẻ mới phất, quan chức tham nhũng, đánh mất giá trị, phẩm giá và lòng
tự trọng”, bức điện của Wikileaks tiết lộ như thế, dẫn lời người bạn này.
Wikileaks là trang công bố các tài liệu mật về chính phủ trên mạng.
Một phát ngôn viên của chính phủ Mỹ từ chối bình luận về tài
liệu này.
Chia chát kinh tế
Bất mãn gia tăng do các gia đình có thế lực nhất của Trung
Quốc phân chia lợi lộc trong tăng trưởng kinh tế, đặt ra thử thách cho Đảng
Cộng sản. Khoảng cách thu nhập ở thành thị Trung Quốc lớn hơn so với bất kỳ
nước nào khác ở châu Á trong 20 năm qua, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế .
“Một người Trung Quốc bình thường sẽ tức giận khi biết được
các giao dịch làm ăn mà người ta kiếm được hàng trăm triệu đô la, hay thậm chí
hàng tỷ đô la, bằng cách kinh doanh ảnh hưởng chính trị“, ông Barry Naughton,
giáo sư về kinh tế Trung Quốc, thuộc trường Đại học San Diego (UCSD), đã không
đề cập cụ thể đến gia đình ông Tập.
Giám sát của sự giàu có của các quan chức đang gia tăng,
trước sự chuyển giao quyền lực 10 năm một lần vào cuối năm nay, khi ông Tập và
các nhà lãnh đạo thuộc thế hệ kế tiếp chuẩn bị được thăng chức. Bạc Hy Lai bị
lật đổ hồi tháng 3, ông Bạc là người nắm giữ chức vụ hàng đầu của đảng ở thành
phố lớn nhất Trung Quốc, bị cáo buộc tham nhũng và liên quan đến vụ bê bối giết
người, đã làm gia tăng sự tức giận của công chúng về chủ nghĩa thân hữu và tham
nhũng. Nó cũng thúc đẩy việc đòi hỏi các quan chức hàng đầu tiết lộ tài sản của
họ trong các bài xã luận trên hai ấn phẩm tài chính Trung Quốc và
từ các blogger. Gia đình ông Bạc đã tích lũy tài sản ít nhất là 136 triệu đô
la, Bloomberg News đưa tin hồi tháng 4.
Lãnh đạo cách mạng
Ông Tập và những người anh em của ông là con của ông Tập
Trọng Huân, một chiến binh cách mạng đã giúp Mao Trạch Đông giành chiến thắng
trong việc kiểm soát Trung Quốc vào năm 1949, với cam kết chấm dứt hàng thế kỷ
bất bình đẳng và sự lạm quyền để trục lợi cá nhân. Điều đó đã làm cho họ trở
thành “những Thái tử Đảng” con dòng cháu giống của các quan chức hàng đầu và
các nhân vật trong đảng, những người mà dòng dõi của họ có thể giúp họ sử dụng
ảnh hưởng trong chính trị và kinh doanh.
Hầu hết các tài sản của gia đình mở rộng của ông Tập do
Bloomberg tìm thấy đều thuộc sở hữu của người chị ông là bà Tề Kiều Kiều, 63
tuổi, và chồng bà là ông Đặng Gia Quý, 61 tuổi, với con gái bà Tề là Trương Yến
Nam, 33 tuổi, theo hồ sơ công khai do Bloomberg sưu tập.
Ông Đặng nắm giữ 18% cổ phần gián tiếp trong công ty
Tungsten Group Corp, một công ty sản xuất đất hiếm và kim loại hiếm ở tỉnh
Giang Tây, tính đến thời điểm gần đây nhất là ngày 8 tháng 6. Đất hiếm được sử
dụng trong các tua-bin gió và các loại bom thông minh của Mỹ, giá cả đất hiếm
tăng vọt khi Trung Quốc thắt chặt nguồn cung cấp.
Tập đoàn Yuanwei
Bà Tề và ông Đặng đã nắm giữ số tài sản tại Công ty Đầu tư
Yuanwei ở Thẩm Quyến, một công ty kinh doanh bất động sản và nhiều ngành nghề
khác, với tổng trị giá 1,83 tỉ nhân dân tệ (khoảng 288 triệu đô la), theo hồ sơ
tháng 12 năm 2011 cho thấy. Các công ty khác trong Tập đoàn Yuanwei hoàn toàn
thuộc sở hữu của vợ chồng này, với tổng số tài sản trị giá ít nhất là 539,3
triệu nhân dân tệ (khoảng 84,8 triệu đô la).
Một khoản đầu tư trị giá 3,17 triệu nhân dân tệ của cô
Trương tại công ty Hiconics Drive Technology Co., có trụ sở ở Bắc Kinh, đã
tăng 40 lần kể từ năm 2009, hiện lên tới 128,4 triệu nhân dân tệ (khoảng 20,3
triệu đô la) theo trị giá khi đóng cửa hôm qua ở Thâm Quyến.
Liên lạc với ông Đặng bằng điện thoại di động, ông cho biết
ông đã nghỉ hưu. Khi hỏi về người vợ của ông, về cô Trương và chuyện kinh doanh
của họ trên khắp đất nước, ông nói: “Không thuận tiện cho tôi để nói với quý vị
nhiều thứ về chuyện này“. Cố gắng liên lạc trực tiếp với bà Tề và cô Trương
hoặc gọi điện thoại cho họ ở công ty và fax, cũng như đến các địa chỉ tìm thấy
trong hồ sơ, cũng đã không thành công.
Công ty New Postcom
Người anh rể của ông Tập Cận Bình, ông Ngô Long, điều hành
một công ty viễn thông có tên New Postcom
Equipment Co. Tính đến ngày 28 tháng 5, công ty này do những người bà
con – phía gia đình vợ của em trai ông – sở hữu, theo tài liệu công khai và một
cuộc phỏng vấn với một trong những người chủ đăng ký công ty.
New Postcom đã thắng các hợp đồng trị giá hàng trăm triệu
nhân dân tệ từ công ty chính phủ, China Mobile Communications Corp., là công ty
điện thoại có số người sử dụng đông nhất thế giới, theo các nhà phân tích ở
công ty tư vấn BDA China Ltd., có trụ sở tại Bắc Kinh, tư vấn cho các công ty
công nghệ.
Đã liên lạc với hàng chục người trong hai tháng qua nhưng
không ai bình luận về tài liệu công bố liên quan đến gia đình ông Tập do sự
nhạy cảm của vấn đề. Các thông tin chi tiết từ những trang Web mô tả một trong
những người cháu gái của ông Tập Cận Bình và ông chồng người Anh của cô này
cũng đã bị xóa sau khi liên lạc được với hai người.
Tổng số tài sản từ các công ty mà gia đình ông Tập sở hữu
chỉ cho thấy quy mô của các doanh nghiệp của họ, chứ không cho thấy lợi nhuận.
Giá trị tài sản ở Hồng Kông được tính bằng cách dựa trên các giao dịch gần đây
của những căn nhà tương tự để so sánh.
Chứng minh thư
Sự tính toán của Bloomberg chỉ bao gồm tài sản, bất động sản
và các cổ phần, trong đó có tài liệu về quyền sở hữu của một thành viên trong
gia đình và số tiền có thể đã được ấn định rõ ràng. Tài sản đã được truy tìm
bằng cách sử dụng hồ sơ công khai và hồ sơ kinh doanh, các cuộc phỏng vấn những
người quen và số chứng minh thư ở Hồng Kông và Trung Quốc.
Trường hợp các thành viên trong gia đình sử dụng các tên gọi
khác nhau ở Trung Quốc đại lục và Hồng Kông, thì Bloomberg xác minh danh tính
bằng cách nói chuyện với những người đã gặp họ và thông qua nhiều tài liệu của
công ty cho thấy có cùng tên và dùng chung địa chỉ.
Bloomberg cung cấp một danh sách các cổ phần do gia đình của
ông Tập sở hữu cho Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nhưng chính phủ đã từ chối bình
luận.
Tháng 10 năm 2000, gia đình ông Tập Trọng Huân họp mặt vào
dịp sinh nhật lần thứ 87 của ông để chụp ảnh tại một nhà khách chính phủ ở Thâm
Quyến, hai năm trước khi lão trượng (tức Tập Trọng Huân) qua đời. Thành phố lớn
phía Nam này có biên giới giáp Hồng Kông hiện là một thành phố giàu nhất Trung
Quốc, một phần là nhờ ông Tập Trọng Huân. Ông thuyết
phục cựu lãnh đạo Đặng Tiểu Bình tiên phong để thử nghiệm Trung Quốc
mở cửa thị trường, ở nơi trước đây là một ngôi làng đánh cá.
Ảnh gia đình
 |
| Ông Tập Trọng Huân cùng vợ và con, con dâu, cháu. Ảnh: ww.1921.org.cn |
Ông Tập Trọng Huân đã dạy dỗ con cái thấm nhuần tinh thần
cách mạng, theo các bài tường thuật từ các phương tiện truyền thông nhà nước,
mô tả ông là một nhà lãnh đạo có nguyên tắc và đạo đức. Các thành viên trong
gia đình kể lại trong các cuộc phỏng vấn về cách mà ông cho con cái ăn mặc
quần áo cũ, vá víu như thế nào.
Theo một cuốn sách tưởng niệm Tập Trọng Huân, ông cũng đã
không cho phép cô Kiều Kiều học trường cấp hai ở Bắc Kinh theo lựa chọn hàng
đầu của con gái mình, ngôi trường này đã nhận cô vào học, mặc dù cô thiếu nửa
điểm mới đạt yêu cầu. Thay vào đó, cô học ở một trường khác, lấy họ Tề của
người mẹ, để các bạn cùng lớp không biết lý lịch của cô. Kiều Kiều và em gái An
An đôi khi cũng sử dụng họ Tập của người cha.
Trường Đảng
Trong một bài phát biểu ngày 1 tháng 3 năm nay trước khoảng
2.200 cán bộ tại trường Trung ương Đảng ở Bắc Kinh, nơi các đảng viên được đào
tạo, ông Tập Cận Bình nói rằng, một số người gia nhập đảng bởi vì họ tin rằng
đó là cái vé để làm giàu. Theo một bản ghi lại bài phát biểu của ông trong một
tạp chí chính thức, ông nói: “Bây giờ khó khăn hơn, nhưng quan trọng hơn bao
giờ hết để giữ cho đảng trong sạch“.
Tập Minh Trạch, con gái ông, tránh sự quan tâm của công
chúng. Cô học tại trường Đại học Harvard ở Cambridge, bang Massachusetts, với
cái tên giả.
Việc thăng chức của ông Tập lên thay thế ông Hồ Cẩm Đào làm
lãnh đạo hàng đầu của Trung Quốc vẫn chưa chính thức. Ông phải được Tổng Bí thư
Đảng Cộng sản lựa chọn trong một cuộc họp vào cuối năm nay và sau đó phải được
cơ quan lập pháp của đất nước chọn làm chủ tịch vào tháng 3 năm tới.
Đặng Tiểu Bình
Sự bất bình về việc các đảng viên cao cấp cầm quyền, biến
quyền lực chính trị thành tài sản cá nhân như thế nào, đã tồn tại từ khi các
cải cách kinh tế của Đặng Tiểu Bình bắt đầu cách đây ba thập niên, khi ông nói
rằng một số người có thể làm giàu trước, rồi giúp đỡ những người khác làm giàu
sau đó.
Thân nhân của các quan chức hàng đầu khác đã ngụy tạo sự
nghiệp kinh doanh. Con trai của Thủ tướng Ôn Gia Bảo là người đồng sáng lập một
công ty tư nhân. Con trai của ông Chu Dung Cơ, người tiền nhiệm ông Ôn Gia Bảo,
đứng đầu một ngân hàng đầu tư của Trung Quốc.
Ông Wan Guanghua, trưởng kinh tế gia tại Ngân hàng Phát
triển Châu Á, nói: “Điều mà tôi thực sự lo ngại là liên minh giữa những người
giàu có và những người có thế lực lớn. Điều này đẻ ra tham nhũng, và bất bình
đẳng tự củng cố và duy trì“.
Những lời chỉ trích công khai gia tăng, chống lại các màn
phô trương sự giàu có của các quan chức. Các bloggers theo dõi các hiệu thiết
kế mà các cán bộ chưng diện khoe khoang, bày tỏ sự ghê tởm đối với một cựu bộ trưởng đã đeo chiếc
đồng hồ Rolex bằng vàng hồi năm ngoái. Họ đã trừng trị con gái của cựu
Thủ tướng Lý Bằng về việc bà diện một bộ cánh màu hồng, hiệu Emilio Pucci, đi dự hội nghị lập pháp hàng năm của quốc gia
hồi tháng 3. Một số người than phiền rằng, bộ đồ trị giá 12.000 nhân dân tệ có
thể mua quần áo ấm cho 200 trẻ em nghèo.
‘Tiếp cận bất bình đẳng’
Ông Perry Link, một học giả Trung Quốc tại Đại học Riverside
(UCR) nói: “Người dân tức giận bởi vì sự tiếp cận bất bình đẳng trong việc kiếm
tiền, và những phần họ được hưởng cho thấy, đối với dân chúng là không công
bằng. Rõ ràng là trong suy nghĩ của công chúng Trung Quốc, điều này là sai” .
Thủ tướng Ôn Gia Bảo phát biểu tại một cuộc họp của Quốc Vụ
viện Trung Quốc hôm 26 tháng 3 rằng, quyền lực phải được thực thi “dưới ánh
sáng mặt trời” để chiến đấu chống tham nhũng.
Trong khi các quan chức Trung Quốc phải báo cáo thu nhập và
tài sản của họ cho các cơ quan, cũng như thông tin cá nhân về gia đình trực
tiếp của họ, những sự tiết lộ này không được công khai.
Sự thiếu minh bạch càng làm tăng thêm niềm tin rằng, con
đường đi tới sự giàu có tùy thuộc vào điều mà Trung Quốc gọi là “guanxi” (các
mối quan hệ), một từ gồm tất cả các mối quan hệ được xem như rất quan trọng trong
việc làm ăn ở Trung Quốc. Điều này giúp giải thích lý do vì sao các thái tử
đảng mặc dù không giữ các chức vụ chính thức nhưng vẫn có ảnh hưởng. Hay như
một câu tục ngữ Trung Quốc nói rằng: Khi một người có quyền hành, ngay cả gà và
chó của ông ta cũng lên hương.
‘Người thân của các quan to’
“Nếu bạn là anh, chị, em ruột của một nhân vật rất quan
trọng ở Trung Quốc, tự động mọi người sẽ xem bạn như là một người có tiềm năng
ảnh hưởng và sẽ cư xử tốt với bạn, với hy vọng có được các mối quan hệ (guanxi)
với người thân của vị quan to“, ông Roderick MacFarquhar, một giáo sư ngành
chính phủ học tại Đại học Harvard, chuyên về chính trị của giới cao cấp ở Trung
Quốc.
Sự liên kết giữa quyền lực chính trị và sự giàu có không
phải chỉ xảy ra ở Trung Quốc. Lyndon B. Johnson rất nghèo khi bắt đầu cuộc sống
mà ông ấy đã vay 75 đô la để học ở Trường Sư phạm Southwest Texas State
Teachers College hồi năm 1927, theo thư viện tổng thống của ông. Sau gần ba
thập niên nắm giữ các chức vụ do dân bầu chọn, ông và gia đình ông có các cổ
phần trong ngành bất động sản và truyền thông trị giá 14 triệu đô la năm 1964,
sau đúng một năm đầu mà ông làm tổng thống, theo một bài viết số tháng 8 năm 1964 đăng trên Life Magazine
(Tạp chí Đời Sống).
Orville Schell, Giám đốc Trung tâm Quan hệ Mỹ-Trung, thuộc
Hiệp hội Châu Á ở New York, nói rằng, mối liên hệ giữa quyền lực và sự giàu có
có thể tìm thấy ở bất kỳ nước nào. Ông nói: “Nhưng không có một nước nào mà
điều này đúng hơn là ở Trung Quốc. Chỉ cần làm một thành viên trong họ hàng của
những gia đình này, cũng có một lợi thế rất lớn“.
Không công bằng đối với ông Tập
Yao Jianfu, một nhà nghiên cứu làm việc cho chính phủ đã
nghỉ hưu, là người đã kêu gọi công bố tài sản của các lãnh đạo, nói rằng, sẽ
không đúng khi gán ông Tập Cận Bình vào những chuyện làm ăn của gia đình ông.
“Nếu các thành viên khác trong gia đình là những người đại
diện kinh doanh độc lập, tôi nghĩ rằng, không công bằng khi mô tả điều này như
là một phe cánh gia đình và xem nó như là của ông Tập Cận Bình“, ông Yao nói
trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại.
Thế hệ các anh, chị, em của ông Tập không phải luôn có lợi
thế. Người cha Tập Trọng Huân đã bị Mao Trạch Đông thanh trừng hồi năm 1962.
Cũng giống như nhiều thái tử đảng khác, những người con đã bị phân tán đến các
vùng nông thôn thời Cách mạng Văn hóa. Số tiền 5 nhân dân tệ mà bà Tề Kiều Kiều
nhận được khi làm việc trong một đội cùng với 500 thanh niên khác ở vùng Nội
Mông khiến bà cảm thấy giàu có, Kiều Kiều hồi tưởng lại trong một cuộc phỏng vấn đăng tải trên
trang web của Đại học Thanh Hoa, có trụ sở ở Bắc Kinh.
Sau cái chết của Mao Trạch Đông năm 1976, gia đình ông Tập
đã được phục hồi và bà Kiều Kiều, chị của ông Tập Cận Bình theo đuổi nghề
nghiệp trong quân đội và là giám đốc [một bộ phận thuộc] Cảnh sát Vũ trang Nhân
dân [Trung Quốc]. Bà đã từ chức để chăm sóc cho cha của bà, ông [Tập Trọng
Huân] đã nghỉ hưu năm 1990, bà Kiều Kiều cho biết trong cuộc phỏng vấn của
trường Đại học Thanh Hoa.
Mua bất động sản
Một năm sau, bà đã mua một chung cư ở Hong Kong, lúc đó còn
là thuộc địa của Anh, với giá 3 triệu đô Hong Kong (khoảng 387.000 đô Mỹ) vào
thời điểm đó, tương đương 900 lần số tiền kiếm được hàng năm của một người lao
động trung bình ở Trung Quốc. Bà vẫn sở hữu tài sản này, trong khu phức hợp
Pacific Palisades, ở Braemar Hill, Hồng Kông, theo hồ sơ đăng ký đất đai.
Đến năm 1997, bà Tề Kiều Kiều và ông Đặng Gia Quý đã đăng ký
một khoản đầu tư 15,3 triệu nhân dân tệ trong một công ty mà sau này trở thành
công ty Shenzhen Yuanwei Industries Co., một tập đoàn công ty, theo các tài
liệu. Tài sản của công ty này không được công bố công khai. Tuy nhiên, một
trong những công ty con là, ShenzhenYuanwei Investment, có tài sản trị giá 1,85
tỉ nhân dân tệ (khoảng 291 triệu đô la) vào thời điểm cuối năm 2010. 99% công
ty này thuộc sở hữu của vợ chồng bà Tề và ông Đặng, theo tài liệu do một công
ty chứng khoán nộp hồi tháng 12 năm 2011.
 |
| Bà Tề Kiều Kiều cùng các sinh viên Đại học Thanh Hoa trong một buổi biểu diễn trống. Ảnh: Imaginechina |
Sau cái chết của người cha năm 2002, bà Tề cho biết, bà
quyết định tham gia kinh doanh, cuộc phỏng vấn của trường Thanh Hoa cho biết.
Bà tốt nghiệp từ trường Thanh Hoa, có bằng thạc sĩ quản trị, chương trình quản
trị kinh doanh năm 2006 và thành lập đội trống dân gian. Trình diễn theo phong
cách của tỉnh Thiểm Tây, nơi ông Tập Trọng Huân được sinh ra.
Manh mối hồ sơ
Các tên Tề Kiều Kiều, Đặng Gia Quý hay Trương Yến Nam xuất
hiện trong hồ sơ của ít nhất 25 công ty trong hai thập niên qua ở Trung Quốc và
Hồng Kông, hoặc là cổ đông, giám đốc hay những người đại diện pháp lý – một
thuật ngữ có nghĩa là người chịu trách nhiệm trong một công ty như là chủ tịch.
Trong một số hồ sơ, bà Tề sử dụng tên Chai Lin-hing. Bí danh
này có liên quan đến bà ấy bởi vì các chi tiết về tiểu sử trong một tài liệu
công ty Trung Quốc phù hợp với những chi tiết trong hai cuộc phỏng vấn bà Tề
Kiều Kiều đã được công bố. Chai Lin-hing sở hữu nhiều công ty và tài sản ở Hồng
Kông với Đặng Gia Quý.
Năm 2005, Trương Yến Nam bắt đầu xuất hiện trong một số tài
liệu Hồng Kông, khi bà Tề và ông Đặng chuyển 99,98% sở hữu của một công ty, có
một căn chung cư, một đơn vị trong khu chung cư Regent on the Park, với trị giá
ước tính là 54 triệu đô la Hong Kong (khoảng 6,96 triệu đô la Mỹ).
Biệt thự ở Vịnh Nước Cạn
 |
| Biệt thự của thân nhân ông Tập Cận Bình cùng những căn nhà khác ở Belleview Drive, Vịnh Nước Cạn. Ảnh: Bloomberg |
Số thẻ căn cước của cô ở Hong Kong được ghi trong các tài
liệu mua bán, trùng với số đã được tìm thấy ở công ty Special Joy Investments
Ltd., công ty mà cô sở hữu cùng với mẹ cô và ông Đặng Gia Quý. Cả ba người có
cùng địa chỉ ở Hồng Kông trong hồ sơ ngày 12 tháng 5.
Cô Trương sở hữu bốn căn chung cư cao cấp khác trong khu
tháp Convention Plaza Apartments có cảnh quang nhìn ra bến cảng, tiếp giáp với
khách sạn Grand Hyatt.
Kể từ khi Anh trao trả cho Trung Quốc năm 1997, Hong Kong
được tự quản, với hệ thống pháp luật và ngân hàng riêng. Khoảng một phần ba
tổng số các ngôi nhà sang trọng mới ở trong lãnh thổ Hồng Kông do người Trung
Quốc đại lục mua, theo công ty Centaline Property Agency Ltd.
Ở Trung Quốc đại lục, dự án của bà Tề và ông Đặng là một căn
nhà phức hợp cao cấp, được gọi là Guanyuan, gần khu tài chính của Bắc Kinh, tự
hào với vườn tược được cắt tỉa cẩn thận và bên ngoài của ngôi nhà làm bằng gạch
màu xám, gợi nhớ đến những căn nhà kiến trúc lịch sử của thành phố. Chi tiết
tài chính về nhà đầu tư [của căn nhà này] là không có, do công ty tìm kiếm ở
Bắc Kinh bị áp đặt hạn chế.
Khu liên hợp Bắc Kinh
 |
| Bất động sản của thân nhân ông Tập ở Belleview Drive, Vịnh Nước Cạn, dưới cùng thứ 2, bên phải. Ảnh: Bloomberg |
Để có tiền đầu tư, vợ chồng bà Tề và ông Đặng đã vay mượn từ
bạn bè và ngân hàng, với mục đích thu hút các quan chức, giám đốc điều hành các
công ty nhà nước, họ nói với tạp chí V Marketing China trong một cuộc phỏng vấn
năm 2006. Giá bất động sản ở thủ đô đã tăng 79% trong bốn năm sau đó, theo dữ
liệu của chính phủ.
Chủ đầu tư địa điểm này – 70% thuộc sở hữu công ty Yuanwei
Investment của bà Tề và ông Đặng – đã mua hơn 10.000 mét vuông đất với giá 95,6
triệu nhân dân tệ hồi năm 2004 để xây dựng khu Guanyuan, theo Sở Đất đai và Tài
nguyên thành phố Bắc Kinh.
Một căn hộ chung cư ở Guanyuan, rộng 189 m vuông (khoảng
2.034 bộ vuông) có ba phòng ngủ, được ra giá trên mạng hồi tháng 6 là 15 triệu
nhân dân tệ. Một mét vuông được bán với giá 79.365 nhân dân tệ – nhiều hơn gấp
đôi số tiền bình quân mỗi người kiếm được hàng năm.
Công chúng tức giận với chi phí nhà ở tăng cao đã làm cho
bất động sản trở thành một vấn đề đặc biệt nhạy cảm đối với các nhà lãnh đạo ở
Trung Quốc. Giá bất động sản “vượt quá xa mức giá hợp lý”, Thủ tướng Ôn Gia Bảo
nói hồi tháng 3.
Sân chơi
Việc thiếu một sân chơi bình đẳng và giá nhà vượt
quá khả năng, có nghĩa là “bạn có thể bị cắt bỏ giấc mơ Trung Quốc”, ông Joseph
Fewsmith đã nói. Ông là Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu châu Á tại Đại học
Boston, tập trung nghiên cứu về chính trị Trung Quốc. “Sự trỗi dậy của Trung
Quốc liệu có bền không nếu xung quanh bạn có các loại cơ hội bất bình đẳng như
thế này?“
Những người có mối quan hệ thích hợp có thể được quyền tiếp
cận tài sản do chính phủ kiểm soát, theo ông Bo Zhiyue, một nhà nghiên cứu cấp
cao tại Viện Đông Á, thuộc Đại học Quốc gia Singapore.
“Tất cả những điều họ cần là bước vào trò chơi, một bước nhỏ
trước những người khác, và họ có thể kiếm được lợi rất lớn“, ông nói. Ông Bo đã
không bàn luận về các khoản đầu tư cụ thể của các thành viên gia đình ông Tập.
Một trong những khoản lợi nhuận kiếm được đúng lúc của ông
Đặng là đầu tư vào một công ty nhà nước trong lĩnh vực kim loại đất hiếm.
Đất hiếm
Công ty Đầu tư Wangchao của ông Đặng ở Thượng Hải đã mua 30%
cổ phần của [công ty] Đất hiếm Giang Tây với giá 450 triệu nhân dân tệ (71
triệu Mỹ kim) hồi năm 2008, theo một bản cáo bạch trái phiếu.
Ông Đặng sở hữu 60% công ty Wangchao Thượng Hải. Một bản
copy chứng minh nhân dân Trung Quốc của ông Đặng được tìm thấy trong các tài
liệu đăng ký của công ty, phù hợp với bản tìm thấy trong hồ sơ một công ty con
của Yuanwei. Các viên chức điều hành của nhóm liên kết công ty Yuanwei giữ các
chức vụ phó chủ tịch và giám đốc tài chính trong công ty Đất hiếm Giang Tây, hồ
sơ cho biết.
Việc đầu tư xảy ra khi Trung Quốc gần như độc quyền về sản
xuất kim loại [hiếm], đã thắt chặt kiểm soát sản xuất và xuất khẩu, một chính
sách đã làm cho giá cả một số loại đất hiếm tăng hơn gấp bốn lần trong năm 2011.
Một người phụ nữ trả lời điện thoại tại trụ sở chính của
công ty Đất hiếm Giang Tây ở Nam Xương, cho biết, cô không thể cung cấp thông
tin tài chính vì công ty không được liệt kê trên thị trường chứng khoán. Cô từ
chối thảo luận về việc đầu tư của công ty Wangchao Thượng Hải, nói rằng điều
này quá nhạy cảm.
Công ty Hiconics Drive
Cô Trương, con gái của bà Tề Kiều Kiều đã đầu tư 3,17 triệu
nhân dân tệ vào Hiconics, một công ty sản xuất các thiết bị điện tử, có trụ sở
ở Bắc Kinh, ba năm trước khi công ty này bán cổ phiếu bán ngoài thị trường hồi
năm 2010. Người sáng lập Hiconics, ông Liu Jincheng học cùng lớp thạc sĩ Quản
trị Kinh doanh (MBA) với bà Tề Kiều Kiều, theo hồ sơ trên trang web [Đại học]
Thanh Hoa.
Wang Dong, thư ký hội đồng quản trị của công ty đã không trả
lời các câu hỏi được fax đến hoặc các cuộc điện thoại gọi tới để biết ý kiến
bình luận [của Wang].
Các lợi ích kinh doanh của bà Tề và ông Đặng có thể vẫn còn
mở rộng thêm: các tên xuất hiện như là người đại diện pháp lý của ít nhất 11
công ty ở Bắc Kinh và Thâm Quyến, các thành phố hạn chế việc tiếp cận hồ sơ,
gây khó khăn trong việc xác định quyền sở hữu các công ty hoặc giá trị tài sản.
Tập đoàn Dalian Wanda
Ví dụ, ông Đặng là người đại diện pháp lý của một công ty có
trụ sở ở Bắc Kinh, đã mua 0,8% cổ phần của một trong những tập đoàn bất động
sản lớn nhất Trung Quốc, công ty Dalian Wanda Commercial Properties Co., với
giá 30 triệu nhân dân tệ hồi năm 2009, cho cổ phần tư nhân. Dalian Wanda
Commercial có doanh số bán hàng hồi năm ngoái là 95,3 tỉ nhân dân tệ (khoảng 15
tỉ đô la).
Dalian Wanda Commercial “không bình luận về giao dịch tư
nhân,” công ty cho biết trong một thông báo bằng e-mail.
Ông Đặng cũng từng là đại diện theo pháp lý của một công ty
đã giành được một hợp đồng trị giá 1 tỷ nhân dân tệ (157 triệu đô la) của chính
phủ để giúp xây một cây cầu ở tỉnh Hồ Bắc, miền trung Trung Quốc, theo một
trang web chính thức và hồ sơ của công ty.
Cơ cấu sở hữu phức tạp thì phổ biến ở Trung Quốc, theo
Victor Shih, giáo sư tại Đại học Northwestern ở Evanston, bang Illinois, ông
nghiên cứu mối liên hệ giữa tài chính và chính trị ở trong nước (Trung Quốc).
Các thái tử đảng làm ăn với những người mà họ tin tưởng, thường là các thành
viên trong gia đình mở rộng của họ, để mở các công ty đại diện cho họ, đấu thầu
các hợp đồng từ doanh nghiệp nhà nước, ông Shih nói, nhưng đã không đề cập cụ
thể trường hợp gia đình của ông Tập.
Công ty New Postcom
Trường hợp ông Ngô Long, người anh rể của ông Tập Cận Bình,
được xác định là chủ tịch công ty New Postcom trong hai bản tin trên trang web
của Guangzhou Development District , một tin hồi năm 2009 và tin kia đăng một
năm sau đó.
New Postcom không không cung cấp danh sách ban quản lý trên
trang web. Dùng công cụ tìm kiếm của Baidu Inc. bằng tiếng Trung để tìm,
sử dụng tên “Wu Long” (Ngô Long) và “New Postcom” thì cho ra lời cảnh báo cũng
bằng tiếng Trung: “Các kết quả tìm kiếm có thể không phù hợp với luật pháp, các
quy định và chính sách có liên quan, và có thể không hiển thị“.
Hồ sơ cho thấy, New Postcom do hai người có tên là Geng Minhua
và Hua Feng làm chủ sở hữu. Địa chỉ của họ trong các tài liệu của công ty dẫn
đến tầng thứ chín của một tòa tháp bằng bê tông được xây vài chục năm trước ở
Bắc Kinh, nơi người mẹ già của bà Geng đang sống. Trên bức tường trong phòng
khách của bà là số điện thoại di động của người con gái bà.
Khi liên lạc bằng điện thoại hôm 6 tháng 6, bà Geng xác nhận
bà là chủ công ty New Postcom với Feng Hua, con trai của bà, và người con gái
của bà đã kết hôn với Ngô Minh, em trai của Ngô Long. Bà Geng cho biết, Ngô
Long đứng đầu công ty và bà không tham gia vào công việc quản lý.
Các chủ sở hữu khác
New Postcom xác định được hai người khác nhau – Hong Ying và
Ma Wenbiao – là chủ sở hữu, theo một tuyên bố hôm 27 tháng 6, dài 6 trang và
cho biết người đứng đầu của công ty là một người tên là Liu Ran. Công ty đã
không trả lời các yêu cầu đã được hỏi nhiều lần để giải thích sự khác nhau.
Không thể liên lạc với Ngô Long và vợ của ông, bà Tề An An, để họ đưa ra bình
luận.
New Postcom là một công ty mới phất, được hưởng lợi từ các
hợp đồng chính phủ. Công ty này chuyên về mẫu điện thoại di động 3G sản xuất
nội địa được chính phủ ủy nhiệm, do China Mobile triển khai. Năm 2007, công ty
đã giành được một phần đấu thầu cung cấp thiết bị cầm tay, đánh bại các đối thủ
cạnh tranh vững mạnh hơn như Motorola Inc., theo BDA Trung Quốc.
Ông Duncan Clark, Chủ tịch BDA nói: “Họ không biết rằng đột
nhiên [công ty đó] xuất hiện. Mọi người đang đợi Motorola nhận được phần lớn
hợp đồng sản xuất thiết bị đó, thế rồi một công ty vô danh tiểu tốt đột nhiên
xuất hiện ở đầu danh sách“.
Năm 2007, điện thoại di động trong nước vẫn đang phát triển,
và nhiều công ty lớn hơn đang đứng bên lề, cho phép New Postcom có một thị phần
lớn hơn trong thị trường, công ty cho biết trong một tuyên bố.
Tập Viễn Bình
William Moss, phát ngôn viên ở Bắc Kinh, đại diện cho đơn vị
công ty Motorola Mobility đã tách khỏi Motorola năm ngoái và được Google Inc
mua lại, đã từ chối bình luận chi tiết về bất kỳ hồ sơ đấu thầu cá nhân nào.
China Mobile “luôn nhấn mạnh nguyên tắc: công khai, công bằng, hợp lẽ phải và
đáng tin cậy” để chọn các nhà cung cấp, Trương Xuân, phát ngôn viên của công ty
cho biết qua e-mail.
Em trai Tập Cận Bình, ông Tập Viễn Bình, là chủ tịch sáng
lập bộ phận tư vấn năng lượng, có tên: Hiệp hội Bảo tồn Năng lượng và Bảo vệ
Môi trường Quốc tế (International Energy Conservation Environmental Protection
Association). Theo một nhân viên từ chối tiết lộ danh tính thì ông Tập Viễn
Bình không đóng một vai trò chủ động trong tổ chức này.
Một trong những đứa cháu gái của ông Tập thì nổi tiếng hơn.
Cô Hiu Ng, con gái của bà Tề An An và Ngô Long, và chồng của cô, Daniel Foa, 35
tuổi, năm ngoái đã được liệt kê là những người phát biểu tại một hội nghị
chuyên đề mạng lưới liên kết ở Maldives về du lịch bền vững với những người nổi
tiếng như tỷ phú Anh Richard Branson và nữ diễn viên Daryl Hannah.
Công ty năng lượng sạch Hudson
 |
| Cô Hiu Ng tham dự Hội nghị châu Á năm 2011. Nguồn: Imaginechina |
Các thông tin chi tiết về cặp vợ chồng này đã bị gỡ bỏ khỏi
hồ sơ trên mạng sau khi các phóng viên Bloomberg liên lạc với họ. Foa nói qua
điện thoại rằng ông không thể bình luận về công ty FairKlima Capital, một quỹ
năng lượng sạch mà họ đã thành lập hồi năm 2007. Còn cô Ng thì không trả lời
e-mail yêu cầu cô cho một cuộc phỏng vấn.
Cả hai người không còn được nhắc đến trên trang web
FairKlima. Ngày 3 tháng 6, bộ nhớ cache ở trang “liên hệ”, có tiểu sử ngắn của
cô Ng và ông Foa dưới tiêu đề: “Đội ngũ quản lý cao cấp”.
 |
| Ông Foa Daniel cùng nữ tài tử Lý Băng Băng. Nguồn: Imaginechina |
Tham khảo lý lịch của cô Ng trên trang LinkedIn hôm 8 tháng
6, trang này cho biết, cô làm việc tại New Postcom, cũng đã bị gỡ bỏ [thông tin
này] kể từ hôm đó, cùng với chức vụ là “Phó Chủ tịch công ty Clean Energy
Partners China”.
Ông Neil Auerbach là người sáng lập công ty vốn tư nhân,
“the Teaneck”, có trụ sở ở New Jersey, cho biết, ông đã làm việc với cô Ng vì
cô ấy có niềm đam mê làm việc lâu dài trong việc [đầu tư] bền vững.
Ông nói trong một cuộc phỏng vấn ngày 13 tháng 6: “Chúng tôi
hiểu các mối quan hệ chính trị của cô ấy, nhưng cô ấy tập trung vào đầu tư bền
vững, và đó là mục đích. Chúng tôi rất vui khi làm việc với cô ấy“.
Nguồn: Bloomberg
Bản tiếng Việt © Ba Sàm 2012
http://anhbasam.wordpress.com/2012/07/04/than-nhan-tap-can-binh-tiet-lo-su-giau-co-cua-gioi-chop-bu-dcstq/
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét