NATO HỌP VÌ VỤ MÁY BAY RƠI

Tường Minh

Hình bên: Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan (trái) bắt tay nhà lãnh đạo phe đối lập chính ở Thổ Nhĩ Kỳ Kemal Kilicdaroglu tại Ankara hôm 24-6. Ảnh: REUTERS

Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Syria bắn rơi một máy bay do thám quân sự của nước này trên không phận quốc tế mà không cảnh báo và đã triệu tập một cuộc họp của Tổ chức Minh ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào ngày 26-6 để thống nhất cách đối phó với Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Nội các Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch họp hôm 25-6 để thảo luận về vụ bắn máy bay hồi thứ sáu tuần trước. Anh gọi vụ tấn công trên bầu trời phía Đông Địa Trung Hải là sự lăng nhục và nói London sẵn sàng ủng hộ hành động mạnh mẽ của Liên Hiệp Quốc.

Báo chí Thổ Nhĩ Kỳ hoan nghênh quyết định của Thủ tướng Tayyip Erdogan đã viện dẫn một điều khoản trong hiệp ước thành lập NATO quy định những cuộc hội ý khẩn cấp trong trường hợp an ninh của một thành viên được xem là bị đe dọa.

 Một số nhà phân tích cho rằng chiếc máy bay Thổ Nhĩ Kỳ có thể đang kiểm tra hệ thống radar và phòng không do Nga cung cấp.

“Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu hành động”, cả báo Milliyet và Vatan đều giật tít đậm, phía trên là cờ NATO. Mehmet Barlas, phụ trách chuyên mục của báo Sabah, cho biết một số người gọi cuộc tấn công hôm thứ sáu vừa qua là sự tuyên chiến của Syria. “Chúng tôi biết có một “cuộc chiến không tuyên bố” đang được tiến hành giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Syria” - ông nói, đồng thời dẫn ra sự có mặt của phe đối lập và người tị nạn Syria đang tạm lánh trên đất Thổ Nhĩ Kỳ.

Hãng tin Reuters dẫn các nguồn tin của lực lượng đối lập cho biết cuộc chiến ác liệt vẫn tiếp tục trong lòng Syria, đất nước có đường biên giới dài 900 km với Thổ Nhĩ Kỳ, nơi những tay súng nổi dậy đã giết hàng chục binh lính chính phủ khi họ chiến đấu chống lại những cuộc tấn công của quân đội vào các thị trấn và làng mạc ở Syria trong mấy ngày qua.

Phe đối lập cũng cho biết xe tăng và pháo binh Syria đã bắn phá thành phố Deir al-Zor ở phía Đông, giết chết ít nhất 20 người trong ngày thứ hai của đợt tấn công dữ dội tại khu vực sản xuất dầu chủ yếu của nước này.

Sự ác liệt của cuộc chiến làm tăng nỗi sợ ở Thổ Nhĩ Kỳ về một dòng người tị nạn và rơi vào cuộc chiến sắc tộc, tôn giáo khắp vùng. Cũng như phương Tây, Ankara bị giằng xé giữa mong muốn ông Assad ra đi và nỗi sợ rằng bất cứ sự can thiệp quân sự nào cũng có thể mở đường cho các lực lượng không thể kiểm soát được.

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton gọi vụ tấn công của Syria là “trơ tráo và không thể chấp nhận” và nói Washington sẽ hợp tác chặt chẽ với Ankara để xúc tiến một cuộc chuyển tiếp ở Syria. Nguồn tin Chính phủ Tây Ban Nha cho biết các ngoại trưởng của Liên hiệp châu Âu (EU) cũng thảo luận vụ máy bay Thổ Nhĩ Kỳ bị Syria bắn rơi tại một cuộc họp ở Luxembourg ngày 25-6.

Trong khi báo chí Thổ Nhĩ Kỳ dùng lời lẽ nặng nề chống ông Assad thì Thủ tướng Erdogan, người không phải lúc nào cũng kiềm chế, đã tránh giọng điệu gây chiến.

TƯỜNG MINH

http://nld.com.vn/201206251053499p0c1006/nato-hop-vi-vu-may-bay-roi.htm