Hồ Hồng Tuyến
Tháng
năm này chim chào mào và các loài chim khác không về ríu ran hót trên những cây
bông gạo thắp nến đỏ rực giữa trưa hè. Thi thoảng có đôi con nhớ đến tổ tiên
trên các ngọn cây ngấp ngó bay về tri ân thì bị các tay súng triệt hạ cho vào
các bữa nhậu. Người nông dân bạc mặt trong mùa hạn hán, lại oằn lưng gánh mùa
lũ lụt…
 |
| Không có đất sản xuất, bố mẹ đi làm thuê, 4 anh em bỏ học ở nhà (ảnh chụp ở xã Nghĩa Yên, huyện Nghĩa Đàn) |
-
Nói thật, nông dân (Đại đa số) có bao giờ đi nghỉ mát chưa, dù có nắng 38- 40
hay 50-70 độ thì cũng chịu, lấy đâu ra tiền? Trong lúc đó ruộng khoai, ruộng
ngô hạn cháy khô không có tiền thuê máy bơm nước, đàn lợn, đàn gà thì bị dịch.
Những đâu không biết, còn ở cái làng này chú biết đó chẳng ai hơn ai.
Tôi dân
làm báo đi nhiều nơi biết có nhiều địa phương còn tồi tệ hơn làng mình. Như ở bản
Kẻ Nính huyện Qùy Châu, bản Đồng Văn, Quế Phong…hoa rừng phần lớn rủ nhau về
“phục vụ”ở biển, ở các khách sạn. Phục vụ ai ạ ? Cho kẻ có tiền. Trong đó có kẻ
ăn cắp, lưu manh, có kẻ quan chức. Còn người nông dân có gì mà du lịch, nghỉ
mát. Tôi nghiệm thấy một điều, tất cả CBVC đều có màu da hồng hào, ăn trắng mặc
trơn, còn nông dân thì da đen xạm, ăn mặc lôi thôi lệch thếch (đại đa số).
CBVC họ được nghỉ lệ, nghỉ tết, đầu quý, cuối năm có thưởng, có BHXH, BHYT, đến
tuổi nghỉ việc thì có lương hưu, hè, tết tổ chức tham quan, du lịch, nghỉ mát,
trượt giá thì được tăng lương. Còn nông dân tất tật mình tự lo trong mấy sào ruộng.
Bây giờ ngày càng nhiều dự án: Khu đô thị, chăn nuôi bò sữa, công trình thủy lợi,
thủy điện, sân gôn, khu sinh thái, các doanh nghiệp mọc lên. Tất cả phải lấy đất
nông dân. Dân cầm cục tiền đền bù, khổ nhiều đời rồi, bây giờ phải sướng một
tý.
Cha
mua xe máy xịn, con cũng phải xịn, nhà cửa khang trang mọc lên, sướng cái trước
mắt mà không nghĩ cái lâu dài, làm ăn sinh sống. Giật mình, thế là hết tiền, và
tất nhiên phải đi làm thuê đây đó. Nghèo thì hèn, đói khổ thì sinh tệ nạn. Gia
đình tan nát, vợ chồng con cái ly hương. Bài toán nông thôn hóa, đô thị hóa,
nghèo hóa giàu, vô tình đã đẩy lùi phần lớn nông dân đi vào điêu đứng vì không
tư liệu sản xuất. Tôi rùng mình nghĩ về một kỷ
niệm xa xót. Năm 1965, một bữa sáng nhịn đói, tôi đi gánh đất về cho cha
mẹ làm nồi. Một giờ chiều tôi gánh đất về trong nắng lửa mùa hè. Vừa ném gánh đất
xuống, tôi ngã ra ngất lịm vì đói và khát. Cha bế tôi vào giường, mẹ cầm quạt
mo vừa quạt vừa khóc. Vào nhà chỉ một lát tôi vùng dậy lao vào bếp dở vung, dở
nồi. Hai tô khoai to ụ úp làm một, tôi ngạp, ăn, nuốt, với muối trắng một
nhoáng đã hết vèo.
Sau
này tôi mới biết cha mẹ đã nhịn ăn dành cho tôi. Thương con đói khát không có
gì bỏ vào bụng, tối 30 cha tôi và mấy ông hàng xóm rủ nhau đi đào một con nghé
bị bệnh chết mà HTX đã đổ một lớp phân, một lớp vôi. Nửa đêm nấu chín bỏ ít muối,
cha tôi lay con dậy ăn. Ôi miếng thịt… ấy đến mãi giờ vẫn còn ngon. Mỗi lần ra
nghĩa trang thắp hương cho cha mẹ tôi thường đưa bữa cơm khoai, bữa thịt ấy ra
kể. Tình cha mẹ bao la trời biển, lỗi đói nghèo ấy bắt đầu từ đâu ?
 |
| Làm thịt thú rừng, chuẩn bị bữa tiệc cho các quan khách (ảnh chụp ở quán ăn thị trấn Kim Sơn, huyện Quế Phong) |
-
Đó là thời kỳ… Bức tranh làng quê bây giờ rất đẹp. Thời chiến tranh, người nông
dân hy sinh nhiều nhất, lớn nhất, cả vật
chất lẫn xương máu. Bây giờ hòa bình, ông thấy đó bây giờ làng quê nào cũng nhà
ngói khang trang, xe máy, ti vi, ăn mặc thì không đói không rách. Nhắc chuyện
ngày xưa mà gì cho buồn. Mà bây giờ có nhiều chính sách cho nông dân làm giàu
đó thôi. Ai nghèo quá thì có chủ trương xóa nhà tranh tre, dột nát, cấp phát gạo,
con cái học hành không mất tiền, đi bệnh viện được miễn giảm. Hộ nào có điều kiện,
khả năng thì vay tiền ngân hàng phát triển kinh tế, rồi chương trình 135, 134,
120…Tóm lại là phải năng động, biết phát huy tiềm năng mới giàu lên được. Cũng
có hộ nông dân xây nhà lầu, mua ô tô, mùa hè cả nhà đưa nhau đi nghỉ mát đó
thôi.
-
Đúng, nhưng đó là cá biệt, nhìn bề nổi, còn sâu xa là cả một sự tiềm ẩn, khó
nói hết. Nông nghiệp Việt Nam chiếm 70%, cũng từng ấy nông dân bán mặt cho đất
bán lưng cho trời, 30% nữa nhờ người nông dân mà sống. Đưa so sách bằng trực
giác, và cả thực tế người nông dân còn thiệt thòi nhiều quá, bao giờ cho họ có
điều hòa, máy giặt, tủ lạnh, có ngày nghỉ thứ 7, chủ nhật, đi tham quan, du lịch,
nghỉ mát.
-
Xã hội nào mà chả có người nghèo, người giàu, người hưởng thụ quá nhiều, người
quá nhiều thiệt thòi. Làm sao để khoảng cách bất công không còn là cả một cuộc
cách mạng rất dài. Trong đó tôi nghĩ tệ hại nhất là nạn tham nhung, tham ô, đây
là những kẻ ngồi mát ăn bát vàng. Mà lợi ích nhóm này lại có chức, có quyền, có
thể điều hành cả bộ máy. Thành lập phòng ban chống tham nhũng, tham ô ư? Những
kẻ này lại cán bộ cốt cán trong phòng trào đó. Bây giờ có được mấy Bao Thanh
Thiên ? Nói những chức quyền tham ô, tham nhũng ở đâu ư? một bí truyền không
văn tụ cực kỳ tinh vi, khó Bao Công nào tìm ra được (Tuy nhiên cũng có nhiều vụ
đã được phanh phui vì dư luận báo chí). Cứ nhìn thẳng vào thực tế là biết, ví dụ
lương quan nọ được bao nhiêu, con cái học hành, vợ làm gì mà xây lầu xe hơi, tiền
tiêu như nước…
-
Thôi chuyện người nông dân, chuyện giàu nghèo xem ra nói cả đời cũng không hết,
cái đó đã có các nhà hoạch định, vợ tôi sắp đi làm ngoài đồng về, chắc có cua,
có cóc, mình làm một món nhậu cho vui. Sang năm tôi với ông ta đi nghỉ mát một
chuyến cho bỏ kiếp nông dân.
-
Lấy đâu ra tiền ?
-
Tôi sẽ vẽ ra một dự án, đắp bờ ao cao lên, làm một con mương thoát nước chống
lũ tràn vào ao kẻo trôi hết cá. Dự tính làm khoảng 20 triệu, tôi khai khống
lên 30 triệu, ta lấy 10 triệu đi chơi.
Nhưng ông phải sang nghiệm thu bằng miệng cho tôi nó mới tin. Ví như nhìn “dự
án” rồi đánh tiếng “ Cái này chắc làm hết 35 triệu”. Tôi nói chỉ hết 30 thôi, vợ
tôi nó khen rẻ thế là chi tiền. Tất nhiên tôi cũng đã làm việc với nhà thầu rồi,
phải cho nó ít thì mới xong.
-
Trời ơi, quan chức mánh khóe móc của dân, còn ông định móc của vợ, của mình để
ăn chơi, một kiểu học đòi…thật nông dân.
Ngoài
đường ông Cu Khán say nhè nghêu ngao “ Tớ không phải là nông dân, nhưng nông
dân là tớ, thằng nào điểu với tớ thì tớ điểu lại, tưởng đây thích sống lắm a,
bao giờ bão nổi can qua…Bao giờ”. Thì ra đoạn cuối của bài thơ “ Với Chí Phèo”
của Tùng Bách, anh say này vô tình hay cố ý đọc sai “ Nhân dân, thành nông
dân”.
Tôi
ra về, cởi áo che cái nắng đổ lửa xuống đầu. Chợt nghe tiếng cu gù, tiếng chào
mào ríu ran…giật mình hay ra đó là miền ký ức từ xa xưa vọng lại. Bây giờ các
loài chim ở làng quê của một thửa, con không biết hót thì lên mâm nhậu, con hót
hay đã bị nhốt vào lồng của những người giàu có. Làng quê người nông dân đang
mùa hạn hán. Hết hạn hán lại tiếp mùa mưa lũ.
Hồ Hồng Tuyến
http://www.tamnhin.net/Canhbao/20653/To-khong-phai-lanong-dan-.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét