Ghi chú: Dưới đây là bản gốc bài viết của TS Lê Đăng Doanh
và bản được biên tập lại, đăng trên báo Người lao động sáng nay (thứ Bảy
7/4/2012). Những chữ màu đỏ tươi là được biên tập thay thế, những chữ màu đỏ sẫm
là bị cắt bỏ.
Nối gót người xưa
…. nối gót người xưa
Vì hiểm họa mất nước cùng những khổ đau không ngừng của dân tộc, vì những xót xa quằn quại triền miên của quê hương, vì những máu xương đổ xuống để tạo dựng những trang sử oai hùng đánh đuổi ngọai xâm của tiền nhân, của cha anh, của bè bạn,
Vì hiểm họa mất nước cùng những khổ đau không ngừng của dân tộc, vì những xót xa quằn quại triền miên của quê hương, vì những máu xương đổ xuống để tạo dựng những trang sử oai hùng đánh đuổi ngọai xâm của tiền nhân, của cha anh, của bè bạn,
Chúng Ta
Hãy đứng lên nhận lãnh trách nhiệm
TÁI CẤU TRÚC TẬP ĐOÀN VÀ TỔNG CÔNG TY NHÀ NƯỚC, NHÌN TỪ KẾT QUẢ THANH TRA
Lê Đăng Doanh - Blog Ba Sàm
Tiếp
theo vụ án xét sử các cựu quan chức Vinashin về nhiều sai phạm nghiêm trọng, gần
đây công luận lại rất bức xúc về những sai phạm
với số tiền rất lớn được Thanh Tra Chính Phủ công bố: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam
bị đề nghị xử lý tài chính 18.200 tỉ đồng, trong đó có nhiều khoản chi đầu tư
không đúng quy định, chỉ định thầu trái quy định, tiền vốn cổ phần hóa chưa thu
hồi 1.928 tỉ v.v.
Trước
đó, Thanh tra Chính phủ đã có kết luận sai phạm lên đến 10.676 tỉ đồng tại Tập
đoàn Sông Đà, trong đó có nhưng vụ việc đã chuyển cảnh
sát điều tra tham nhũng như vụ xi măng Đồng Bành hay vụ tại công ty xây dựng và
lắp máy điện nước số 3 (COMA3).
Kết
quả thanh tra tại Tập đoàn Viễn thông Quân đội cũng đã phát hiện nhiều sai phạm
trong thực hiện nghĩa vụ nộp thuế, trong quản lý tài chính, đầu tư như dàn xếp gói thầu, cho vay mặc dầu không có chức
năng hoạt động tín dụng, v.v.
Tập
đoàn Điện lực nổi tiếng về số lỗ lớn kỷ lục, năm 2010 lỗ 10.162 tỉ đồng, trong đó có khoản thua lỗ do đầu tư ra ngoài ngành như đầu
tư vào công ty viễn thông EVN Telecom,
trong khi lương của nhân viên EVN vẫn lên đến 30 triệu đồng/ tháng rồi việc ông
Đào Văn Hưng mất chức chủ tịch Hội Đồng Quản trị EVN v.v.
Có thể còn tiếp tục liệt kê nhiều sai phạm khác ở các tập đoàn
và tổng công ty khác như
Ngân Hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn, chỉ riêng công ty Cho thuê Tài
chính của ngân hàng này đã lỗ 3000 tỉ đồng, cao gấp 8,5 lần vốn điều lệ của
công ty v.v.
Chắc
chắn đó mới chỉ là phần nổi của một núi băng đang chìm dưới mặt nước chưa được
làm rõ đầy đủ. Số vốn sai phạm đã được Thanh tra Chính phủ phát hiện ở các tập
đoàn kể trên cộng lại (chưa kể 86.000 tỉ đồng của Vinashin) đã lên đến trên
30.000 tỉ đồng, một số tiền quá lớn mà ai cũng thấy xót xa. Cần tiếp tục làm rõ nội hàm của các khái niệm “sai phạm
tài chính” và “xử lý tài chính” mà Thanh Tra Chính phủ đã công bố là gì: có vụ
việc gì phải chuyển cơ quan cảnh sát điều tra để làm rõ sai phạm không? Có bao
nhiêu vụ, việc có dấu hiệu cố ý làm trái hay tham nhũng không? Sai phạm hành
chính hay sai phạm hình sự, sai phạm cố ý và có hệ thống không? Nếu cần thiết
phải được điều tra và xét sử đúng người, đúng tội, không thể nương nhẹ.
Nhận xét sơ bộ đầu tiên có thể rút ra là cứ
thanh tra tập đoàn nào là phát hiện sai phạm ở tập đoàn đó với số tiền phải xử
lý lên đến hàng ngàn tỉ đồng ở các khâu quản lý vốn, đầu tư trái quy định của
nhà nước, đầu tư ra ngoài ngành, gây thua lỗ nghiêm trọng
v.v. Còn có bao nhiêu những “anh chưa bị lộ” sẽ được
tiếp tục phát hiện nữa? Thay vì là “những
anh cả đỏ”, “những quả đấm thép” đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại
hóa như đã được tuyên bố hùng hồn, các kết quả trên đã bộc lộ những yếu
kém nghiêm trọng, gây thiệt hại to lớn về
kinh tế ở các tập đoàn. Đó chính là lý do để nay các tập đoàn kinh tế nhà nước
cần phải tái cấu trúc mạnh mẽ như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã yêu cầu tại Hội
nghị III của BCH TW Đảng khóa XI, tháng 10.2011 vừa qua.
Tập
đoàn kinh tế nhà nước, quản lý và sử dụng vốn của nhà nước, khai thác tài nguyên
của đất nước, có vị thế độc quyền trong kinh doanh được hưởng nhiều ưu đãi của
nhà nước có đem lại kết quả mong đợi và có làm tròn
chức năng đã được giao phó hay không? Kết quả thanh tra cho thấy câu trả
lời là rõ ràng chưa đáp ứng đợi các mong đợi và trách nhiệm được giao phó.
Từ
đó cần đặt ra những câu hỏi rất nghiêm túc về đánh giá chủ trương và tổ chức
thí điểm tập đoàn, trách nhiệm quản lý, giám sát các tập đoàn đó, từ khung pháp lý quản lý tập đoàn thế nào, tính chuyên nghiệp
của công tác quản trị công ty ra sao, trách nhiệm quản lý vốn nhà nước thế nào,
trách nhiệm giải trình (accountibility) ra sao, tiêu chuẩn tuyển chọn các cán bộ
chủ chốt quản lý các tập đoàn với số vôn lớn như vậy và trách nhiệm trước nền
kinh tê ra sao?
Các câu hỏi cần được đề ra về mô hình hoạt động của các tập đoàn
thế nào, Hội Đồng Quản trị quyết những gì, giám sát hoạt động của Tổng Giám Đốc
ra sao để dẫn đến những sai phạm như vậy. Trách nhiệm của Chủ tịch Hội Đồng Quản
trị và Tổng Giám đốc đến đâu, cho đến nay vẫn chưa hề được làm rõ. Cho đến nay,
trách nhiệm của ông Đào Văn Hưng vẫn chưa được làm rõ như Bộ Công thương đã hứa.
Nếu không có chế độ trách nhiệm cá nhân thì ở Vinashin có sai phạm mua tàu Hoa
Sen thì ở tập đoàn Dầu khí Việt Nam có vụ mua tàu địa chấn 2D của Na Uy với giá
30 triệu USD, đóng từ năm 1983, đã quá hạn đăng kiểm 10 năm, có ai chịu trách
nhiệm hay không? Rõ ràng, cần có một điều tra, nghiên cứu khoa học-thực tiễn độc
lập về các tập đoàn và quá trình thí điểm từ năm 2006 tới nay để đề ra những kiến
nghị tái cấu trúc và cải cách cần thiết.
Các kết quả thanh tra cho thấy thực trạng quản lý rất đáng lo ngại
tại các tập đoàn kinh tế.
Tái
cấu trúc các tập đoàn theo yêu cầu của Hội nghị III của BCH TW Đảng phải khắc
phục những yêu kém đã được phát hiện. Làm được điều đó sẽ góp phần ổn định kinh
tế, nâng cao hiệu quả hoạt động của nền kinh tế nước ta.
Lê Đăng Doanh
http://anhbasam.wordpress.com/2012/04/07/878-nhuc-nhoi-tu-tai-cau-truc-tap-doan-va-tong-cong-ty-nha-nuoc-voi-ket-qu-thanh-tra/
------------------------------------------------------------------------------
Bài
đăng trên báo Người Lao động
Nhức nhối
Thứ
Bảy, 07/04/2012 00:25
Tiếp
theo vụ án xét xử các cựu quan chức Vinashin về nhiều sai phạm nghiêm trọng, gần
đây công luận lại phiền lòng về những sai phạm với số tiền rất lớn được Thanh
tra Chính phủ công bố tại một số tập đoàn kinh tế Nhà nước.
Cụ
thể, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam bị đề nghị xử lý tài chính 18.200 tỉ đồng, trong
đó có nhiều khoản chi đầu tư không đúng quy định, chỉ định thầu trái quy định,
tiền vốn cổ phần hóa chưa thu hồi 1.928 tỉ đồng…
Trước
đó, cũng theo Thanh tra Chính phủ, Tập đoàn Sông Đà sai phạm lên đến 10.676 tỉ
đồng; Tập đoàn Viễn thông Quân đội cũng bị phát hiện mắc nhiều sai phạm trong
thực hiện nghĩa vụ nộp thuế và quản lý tài chính; Tập đoàn Điện lực Việt Nam có
số lỗ lớn kỷ lục: 10.162 tỉ đồng (năm 2010) và hàng loạt vụ lùm xùm nội bộ
khác. Còn với Agribank, chỉ riêng Công ty Cho thuê Tài chính của ngân hàng này
đã lỗ 3.000 tỉ đồng, cao gấp 8,5 lần vốn điều lệ của công ty...
Đó
mới chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, chưa được làm rõ một cách đầy đủ. Số tiền
sai phạm do Thanh tra Chính phủ phát hiện ở các tập đoàn kể trên cộng lại (chưa
kể 86.000 tỉ đồng của Vinashin) đã lên đến trên 30.000 tỉ đồng, một số tiền quá
lớn mà ai cũng xót xa, nhức nhối.
Nhận
xét sơ bộ có thể rút ra qua các dẫn chứng trên là hễ thanh tra tập đoàn kinh tế
nào là phát hiện sai phạm ở tập đoàn đó với số tiền phải xử lý lên đến hàng
ngàn tỉ đồng ở các khâu quản lý vốn, đầu tư trái quy định của Nhà nước, đầu tư
ra ngoài ngành gây thua lỗ lớn... Điều đó đã bộc lộ những yếu kém nghiêm trọng,
gây thiệt hại nặng nề về kinh tế ở nhiều tập đoàn. Đó chính là lý do để nay các
tập đoàn kinh tế Nhà nước cần phải tái cấu trúc mạnh mẽ như Tổng Bí thư Nguyễn
Phú Trọng đã yêu cầu tại Hội nghị III Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI vào
tháng 10-2011 vừa qua.
Tập
đoàn kinh tế Nhà nước được quản lý và sử dụng vốn của Nhà nước, khai thác tài
nguyên của đất nước, có vị thế độc quyền trong kinh doanh, được hưởng nhiều ưu
đãi của Nhà nước… lẽ ra phải có hiệu quả kinh doanh khả quan. Đằng này, kết quả
thanh tra cho thấy nhiều tập đoàn đã chưa đáp ứng được mong đợi, chưa hoàn
thành trách nhiệm được giao phó.
Từ
đó, cần đặt ra những câu hỏi rất nghiêm túc về đánh giá chủ trương và tổ chức
thí điểm tập đoàn cũng như trách nhiệm quản lý, giám sát các tập đoàn đó về mọi
mặt. Đặc biệt, phải có cơ chế làm rõ trách nhiệm cá
nhân người đứng dầu khi để xảy ra sai phạm. Bao quát hơn, cần có một điều tra,
nghiên cứu khoa học - thực tiễn độc lập về các tập đoàn và quá trình thí điểm từ
năm 2006 tới nay để đề ra những kiến nghị tái cấu trúc và cải cách cần thiết.
Tái
cấu trúc các tập đoàn kinh tế Nhà nước theo yêu cầu của Hội nghị III Ban Chấp
hành Trung ương Đảng, yêu cầu trước tiên là phải khắc phục những yếu kém đã được
phát hiện. Làm được điều đó sẽ góp phần ổn định kinh tế, nâng cao hiệu quả của
nền kinh tế nước ta.
Lê Đăng Doanh
http://nld.com.vn/20120407122514818p0c1002/nhuc-nhoi.htm
Đăng ký:
Đăng Nhận xét (Atom)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét